Yozgat’tan meteor hareketleri anlık NASA’ya bildiriliyor

Yozgat‘tan meteor hareketleri anlık Nasa‘ya bildiriliyor

YOZGAT – Dünya atmosferine giren gök cisimlerinin takibi, Yozgat ve Kayseri merkezli kurulan meteor takip sistemi aracılığıyla izlenerek ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesine bildiriliyor. Dünyada 20 tane bulunan takip sistem, Kayseri Üniversitesi ve Yozgat Bozok Üniversitesi Yerleşkesinde bulunuyor.

Yozgat Bozok Üniversitesi, Kayseri Erciyes Üniversitesi ve Ege Üniversitesi iş birliğiyle, Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, Akdağmadeni Meslek Yüksekokulu ve Erciyes Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi yerleşkesine 2021 yılında meteor takip sistemi kuruldu.

Kurulan takip sistemi sayesinde yürütülen çalışmalar, 16 kamera ile kurulan takip sistemi ile meteor hareketleri gözlenerek kayda alınıyor. Bilgiler bilimsel çalışmalarda kullanılması maksadıyla anlık Nasa‘ya aktarılıyor.

20 ülkede bulunuyor

Yozgat Bozok Üniversitesi’nin yaptığı meteor takip sistemiyle Nasa‘da yapılan çalışmalara katkı sunduğunu söyleyen Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Taha Niyazi Karaca, bu sistemin dünyada 20 ülkede bulunduğunu belirtti. Karaca, “Türkiye’de de bu değerli merkezlerden biri Bozok Üniversitesidir. Üçlü müşahede sistemi kullanılıyor. Türkiye’den gök cisimlerinin hareketlerini, yörüngelerinin takip edilmesi ve Nasa‘ya aktarılması bu sitem üzerinden gerçekleşiyor. Uzay çalışmaları açısından bunun kıymetli bir katkı olduğunu düşünüyorum.” dedi.

Evrensel bilime katkısı önemli

Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Kısmı Atom Molekül Fiziği Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Böyükata da meteor takip sistemlerinin üniversal bilime katkısının kıymetine değindi. Böyükata, “Gezegenimize gelen meteorların takibinin bütün noktalardan izlenmesi şimdi mümkün değil. Buna karşın karanlık olan bu sistemlerle yapılan takiplerin bilgi olarak toplanması, ileride tahminen genelleştirilecek yeni bir kuralın, prensibin ortaya çıkmasına da katkı verebilir. Bizim üniversitemiz açısından baktığımızda yaptığımız çalışmanın burası için kıymetli bir başlangıç olduğuna inanıyorum. Uzun vadede bölgemizdeki eğitime katkısı da olacak. Bu hususa ilgiyi, merakı da arttıracak diye düşünüyorum.” biçiminde konuştu.

Bilgileri anında Nasa‘ya aktarıyor

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ozan Ünsalan ise sistemin her gece müşahede yapıp bilgileri NASA sunucusuna gönderdiğini aktararak takip sisteminin 2 yıldır faaliyette olduğuna değindi. Ünsalan, “Buradaki hedefimiz, bildiğimiz ya da bilemediğimiz birçok yeni meteor yağmurlarını keşfedebilmektir. Münasebetiyle atmosfere giren meteorların müşahedelerini düzgün bir halde yapabilmek ve birebir vakitte da bilimsel olarak baktığımızda da dünyayı savunma, gezegeni savunma manasında da birçok dataya katkıda bulunmaktır.” sözlerinde bulundu.

Henüz keşfi yapılmamış birçok meteor yağmuru var

Özellikle meteor yağmurlarında makul periyotlarda bilinen büyük meteor yağmurları olduğunu bunların ‘majör’ meteor yağmurları diye isimlendirildiğini belirten Ünsalan, “Bunların dışında da bilmediğimiz şimdi daha keşfi yapılmamış olan birçok meteor yağmuru da kelam konusu. Varlığı biliniyor olup da şimdi daha keşfedilemeyen bir meteor yağmurunu da keşfetmiş olduk. Elde edilen bütün bu müşahedeler her gece sistemli olarak yapılıyor. Bu datalar anlık olarak müşahedelerin çabucak sonrasında işlenerek NASA’ya gönderiliyor. Meteorun geliş açısı, yönelimi ile burada belirlenebiliyor. Münasebetiyle buradan suratını ve birtakım yörünge elemanları belirlenebiliyor.

NASA’ya yüklendiğimiz bilgiler otomatik olarak da işlenerek bize bir genel fotoğrafı veriyor. Bu manada bilime de katkı sağlanmış oluyor.” dedi.