Nöbetçi Eczaneler
SEYFİ ÇELİKKAYA
Yozgat Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Kısmı ve Etraf Şuurunu Geliştirme Derneği Lideri Prof. Dr. Hamdi Temel, okulların yeni eğitim öğretim yılının başlamasına günler kala kırtasiye alışverişi yapan velileri uyardı. Temel, “Etiketsiz eserlerin katiyen alınmaması gerekiyor, bu çok kıymetli bir nokta zira şayet siz üzerinde işte TSE, CE, EEN, ISO üzere bir şeyler görmezseniz bunlar özensiz karşımıza çıkmış demektir. Velilerimizden şunu istiyoruz; bu eserleri alırken katiyen bu işaretlere bakmaları ve etiketli olmaları, bunlar çok önemli” dedi. Yozgat’ta 57 yıldır kitap- kırtasiye işi yapan Mehmet Özel ise “Genelde öğrenci velileri sıhhati falan gözü görmüyor. Ucuz olan materyalleri tercih diyorlar” diye konuştu.
Yozgat Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Kolu ve Etraf Şuurunu Geliştirme Derneği Lideri Prof. Dr. Hamdi Temel, kırtasiye alışverişi konusunda ihtarlarda bulundu. Temel, şunları söyledi:
“ÜRÜN İŞARELERİNE VE ETİKETLERİNE BAKILMALI”
“Çocuğunuz çok olağanken, akşama kadar bu eserleri kullanmadan sonra akşam bir bakıyorsunuz hiperaktifliğinde bir artma kelam konusu olmuş. Sonlanmış ya da ellerinde rastgele bir kızarıklık olmuş ya da bakıyorsunuz ileride hormonal sorunlar karşımıza çıkmış ya da üreme organlarında bir sorun çıkmış. Biz bunun nedenlerinde daha çok hem yeme, içme hem de kullandıkları gereçlerden kaynaklandığını söylüyoruz. Sahiden de bu eserlere baktığımız vakit ftalatlardan, hani o bilhassa yumuşatma özelliği gösteren ftalatlardan, boyama özelliğini göstermesi için azoboyar unsurlar, ağır metaller, nikel üzere, açacaklarda yahut makaslarda kullanılan nikel üzere metaller, bunların çok fazla kullanıldığını görüyoruz. Bunlara da aslında devlet bir sınırlama getirmiş. Etiketsiz eserlerin muhakkak alınmaması gerekiyor, bu çok değerli bir nokta zira şayet siz üzerinde işte TSE, CE, EEN, ISO üzere bir şeyler görmezseniz bunlar yüzeysel karşımıza çıkmış demektir. Velilerimizden şunu istiyoruz; bu eserleri alırken muhakkak bu işaretlere bakmaları ve etiketli olmaları, bunlar çok değerli.”
Temel, hamur işiyle uğraşan çocukların kesinlikle ders sonunda ellerini sabunla yıkaması gerektiğini belirterek, “Eğer siz hamur işi şeyler kullanıyorsanız, hamurdan oyunlar falan yapıyorsanız çocuklarımızın dersten sonra kesinlikle ellerini sabunlu suyla yıkamaları gerekiyor. Hamur içindeki azoboyarlar olsun ister istemez deriyle etkileşim haline gelecek ve su yahut ter üzere vesaireyle deride bir etkileşme olacak. Bu ileride Allah muhafaza bir deri kanserine kadar götürecek sizleri” dedi.
“ANAOKULU VE BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİ AĞIZLARINDA DİŞLEYEBİLİYORLAR”
Prof. Dr. Temel, dünyada yapılan bilimsel çalışmalara bakıldığında silgilerde, dörtte üçü kadar bir kimyasal yığınla karşılaşılıp, bir toksik kimyasal yığılmanın olduğuna vurgu yaptı. Temel, “Çocuklarımızın da en fazla muhatap oldukları şeylerden bir tanesi de silgi. Bilhassa anaokulu ve birinci sınıf öğrencileri onları ağızlarında dişleyebiliyorlar. Yutabilirler bakın. Şayet silgilerden falan çocuklarınız yutmuşsa büyük bir tehlikeyle karşı karşıyasınız demektir. Bedene geldiği vakit bunlar ne olacak? Çözünmeyle bedenin değişik organlarına bir yayılma kelam bahis olacaktır. Buna çok dikkat edelim” diye konuştu.
Kuşun kalemlerde, isminden de muhakkak olduğu üzere kurşun olduğu bilgisini paylaşan Temel, “Bunda da çocuklarımız büyük bir ihtimalle ağızlarına falan götürüyorlar. Zira onlar daha yeni alışma devresindeler. Bir kurşun zehirlenme kadar gidebilir. Bu bahiste da çok dikkat etsinler. Bilhassa anaokulu bizim çıtçıt dediğimiz şeylerden değil de direkt olağan herkesin kullanmış olduğu o kurşun kalemleri tercih edilsin” ihtarında bulundu.
“UCUZ DEDİĞİMİZ DEFTERLERDE KLOR İLE BİR ARITMA YAPIYORLAR”
Temel, öğrenci velilerine defterlerle ilgili de şu ikazları yaptı:
“Bazı çok ucuz dediğimiz defterlerimiz var ki; o ucuz dediğimiz defterlerde klor ile bir arıtma yapıyorlar. Çocuklar sabahtan akşama kadar o beyaz defterlere yazdığından ötürü gözleri tahriş olabiliyor. Akşam çocuklarınız gözlerini ovuşturmaya falan başlamışsa ya da göz sorunları karşımıza çıkmışsa bu şu demektir; dikkat edelim. Aldığımız defterlerimizde bir sorun var demektir, bu mevzuya da çok dikkat edilmesi lazım. Çocukların ellerinde bir kızarıklık falan meydana gelmişse bu büyük bir ihtimalle nikelden kaynaklanıyor demektir. Aldığınız açacaklar nikel kaplamalıdır. Buna biraz dikkat edelim. Bilhassa çocuklarımız bu türlü sırtlarına alıyorlar, çok hoş çantalar fakat çantayı alırken doğal ki o dediğimiz işaretlere bakılacak. Bakıldıktan sonra da siz elinizde şöyle bir denetim edin. Şayet azoboyar olsun, ftalatlar olsun onların ölçüleri fazlaysa aşikâr bir hudutta olması gerekiyor. Fazla ise elinize boyaların geçtiğini göreceksiniz. Düşünün her gün boya insanın cildine geçtiği vakit bu da büyük bir sorun meydana getirecek. Buna dikkat edelim.
“PLASTİK DEĞİL CAM ESERLER TER C İH EDİLMELİ”
Ben olsam bez çanta üzere yahut eserler tercih ederim. Plastik değil de buna çok dikkat edelim. İkincisi marka eserleri tercih ediyoruz. Bilhassa sulu boya üzere yahut öbür eserleri alırken mesela solvent bazlı deniyor. Solvent bazlı değil de su bazlı olanları tercih edin. İçecek taşıyacakları vakit plastikler taşıyorlar. Biz her vakit cam şişeleri tavsiye ediyoruz zira plastiğin içinde ister istemez mikrop çözünüyor ve öteki diğer kimyasallar çözünüyor. Bu çözünmeler bedene geçtikten sonra tahminen bir iki yılda bir şey olmaz ancak yıllar sonra yani şu an dünyada bakın kısırlık oranlarının en büyük artmasının nedeni yani bu. Türkiye için de geçerli dünya için de geçerli. İşte kullandığımız kırtasiye eserlerinden tutun, yediklerimize, içtiklerimize kadardır diyebiliriz.”
“ÖĞRENCİ VELİLERİ SIHHATİ FALAN GÖZÜ GÖRMÜYOR”
Yozgat’ta 57 yıldır kitap- kırtasiye işi yapan Mehmet Özel ise “Şu anda geçen seneye nazaran fiyatlarda biraz kıpırdamalar var. Genelde öğrenci velileri sıhhati falan gözü görmüyor. Ucuz olan gereçleri tercih diyorlar. Biz de bilhassa genel olaraktan evlatlarımıza daha hoş mal getirmek için uğraşıyoruz lakin tabi vatandaşın ekonomik durumu fazla düzgün olmadığı için üç harflilere daha çok gidiyorlar. Kitapçılara fazla gelmiyorlar. Oralarda bulamadıkları vakit kitap kırtasiyecilere geliyorlar. Bu noktada kırtasiyeciler bir oldukça sıkıntıda” tabirlerini kullandı.