Nöbetçi Eczaneler
Uzmanı uyardı: “Oda ısısına 1 saatten fazla maruz kalan yemekler zehirlenmeye yol açıyor”
Yemekler 1 saatten fazla oda ısısında kalmamalı
İSTANBUL – Hem sıcak havalardan hem de bilinçsizse tüketilen besinlerden ötürü yaşanan zehirlenmeler hakkında ikazlarda bulunan Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Oda ısısına 1 saatten fazla maruz kalan yemekler de besin zehirlenmesine yok açıyor. O yüzden yemekler tek öğün olacak halde pişirilmeli” dedi.
Gıda zehirlenmeleri yalnızca dışarıda bilmediğimiz ortamlarda hazırlanan yemeklerden ötürü değil, meskende pişirdiğimiz besinlerde da yanlış saklama ve tüketim alışkanlıklarından ötürü sık sık yaşanan bir sıhhat sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Bilhassa tek öğünden fazla pişirilen yemeklerin sonrasında tüketilirken dikkat edilmesi noktasında BHT CLINIC İstanbul Tema Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Ünitesinden Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu ihtarlarda bulundu. Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Gıda zehirlenmesinin önüne geçmek için en ülkü formül, yemekleri tek öğünde bitirebilecek kadar pişirmek. Ancak geriye yemek kaldıysa da onu da oda sıcaklığında 1 saatten fazla bırakmamalıyız” dedi.
Oda sıcaklığında en fazla 1 saat kalmalı
Sıcak havaların da besin zehirlenmelerini her vakit arttırdığını söyleyen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Sıcak havalar, besin zehirlenmeleri ve enfeksiyonları açısından risk faktörüdür. Zira sıcak havalarla birlikte besinlere bulaşmış olan bakteriler, rahatlıkla çoğalmakta ve daha sonra bu besinlerin tüketilmesi sonucunda da şahıslarda enfeksiyon oluşturmaktadır. Bu da besin zehirlenmesine sebep olmaktadır. Bu yüzden her vakit öncelikle en ideali gıdayı tüketebileceğimiz kadar pişirmek ve o öğünde bitirmek. Besinin fazla bir ölçüde üretilip daha sonra bir ölçüsünün tüketilip öteki kısmın saklanmasını önermiyoruz. Fakat ola ki fazla ölçüde yemek ürettiysek ve saklayıp bir sonraki öğünlerde yemek durumunda isek bu durumda yapmamız gereken gıdayı tükettikten sonra kalan kısmını süratlice oda ısısında bekletmeden buzdolabına koymamız gerekir. Oda ısınında bilhassa 1 saatten sonra dış ortamlardaki mikropların bu besinlere bulaşabileceğini aklımızda bulundurmamız gerekir. Bilhassa yumurta, et, tavuk, balık üzere besinlerin oda havasında beklememesi çok önemlidir” dedi.
Tekrar ısıtma değil, pişirme yapılmalı
Kalan yemekleri tüketmeden evvel yalnızca ısıtma sürecinin kâfi olmayacağını da hatırlatan Prof. Dr. Şerefhanoğlu, “Fazla ölçüde olan yemeğinizi süratlice buzdolabına kaldırmalı, ama sonraki gün tüketmeden evvel de yalnızca ısıtma değil tekrar yüksek sıcaklıkta pişirme uygulaması yapılmalıdır” biçiminde konuştu.
Piknik için hazırlanan yemeklere ve pişmiş ve pişmemiş yemeklerin temasına dikkat edilmeli
Bir öbür besin zehirlenmesine sebep olan mevzunun ise yaz aylarında gidilen piknik öncesi hazırlanan yemekler olduğunu da aktaran Prof. Dr. Şerefhanoğlu, “Piknik yerlerine gidiliyor ise, çarçabuk mikrop kapan yahut çarçabuk bakterilerle kontemine olup besin zehirlenmesine yol açan besinlerin öncesinde konutta hazırlanmaması gerekiyor. Örneğin, kremalar, kremalı salatalar, rus salatası üzere eserler konutta değil piknik alanına gidince hazırlanıp çok bekletilmeden tüketilmelidir. Besin zehirlenmesinin önlenmesi ismine bir başka formül ise, kesinlikle pişmiş besinler ile pişmemiş besinlerin birbirine temas etmemesi gerekir. Zira gıdayı pişirdiğiniz vakit içindeki mikropları öldürmüş olursunuz. Fakat şayet o besin pişmemiş bir eser ile temas ederse bu durumda tekrar mikrop almış olabilir. Burada dikkat edilmesi gereken bir başka nokta ise siz yemeği pişirmiş olabilirsiniz lakin o yemeğe çiğ bir besine temas eden malzemesi dokundurmamanız ve kullanmamanız gerekiyor” diye konuştu.
Besin zehirlenmesini nasıl anlarız ve neler yapılmalı?
Son olarak zehirlenme durumunun nasıl anlaşılacağı ve neler yapılması gerektiği konusunda da bilgilendirmelerde bulunan Şerefhanoğlu, “Bir gıdayı tükettikten sonra 1 ile 6 saat içinde bulantı, kusma, isal ve ateş şikayetleri oluştuğu takdirde besin zehirlenmesini düşünmeliyiz. Şahıslar rastgele bir formda tabibe başvurmadan da çoğunlukla kendi kendine 24 ile 72 saat içinde güzelleşir. Burada değerli olan kâfi sıvı almak, şayet bulantı, kusma var ise az az sık sık sıvı almak gerekiyor. Midemizi ve bağırsaklarımızı fazla yormayacak biçimde beslenmeliyiz. Bağırsakları harekete geçiren besinleri ise tüketmemeliyiz. Kimi kümeler ise kıymetli. Örneğin, bebekler, gebeler, yaşlılar ve kronik hastalığı olan şahısların besin zehirlenmesi durumunda doktora başvurmaları gerekir. Zira onlarda sıvı kaybı önemli sonuçlar doğurabilir” diyerek kelamlarını sonlandırdı.