Sudan’da bir haftalık ateşkes yürürlüğe girdi

Ordu ile paramiliter Süratli Dayanak Kuvvetleri’nin (HDK) nisan ortasından beri çatıştığı Sudan‘da bir haftalık ateşkes yürürlüğe girdi.

Taraflar, başşehir Hartum’un çeşitli semtlerinde ateşkese saatler kala ağır ve hafif silahlarla çatıştı. Çatışmaların öteki merkezlerinden başşehrin komşuları Bahri ve Umdurman kentlerinde ise ateşkes öncesi son gün sükunet hakim oldu.

Suudi Arabistan ve ABD’nin arabuluculuğuyla iki tarafın temsilcilerinin iştirakiyle Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde imzalanan ateşkes muahedesi, mahallî saatle 21.45’te yürürlüğe girdi.

Daha evvel 7 defa sağlanan ateşkes, iki tarafça da tekraren ihlal edildi.

Başkent Hartum’daki insani durum giderek kötüleşirken on binlerce kişi, başşehirden ayrılarak ülke içinde ve dışında daha inançlı gördükleri bölgelere gitmeye devam ediyor.

Sudan Hekimler Sendikası, başşehir Hartum ve öteki kentlerde 15 Nisan’dan bu yana ordu ile HDK ortasındaki çatışmalarda 863 sivilin hayatını kaybettiğini, 3 bin 531 kişinin yaralandığını açıkladı.

Kısa vadeli ateşkes

Taraflar, memleketler arası toplumun aracılık etmesiyle 20 Mayıs’ta, bugünden itibaren geçerli olmak üzere ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.

Suudi Arabistan ve ABD, Sudan‘da çatışan ordu ile HDK ortasındaki krizi çözmek için Cidde kentinde yapılan görüşmelerin süreceğini bildirmişti.

Sudan‘ın tamamında uygulanacak “acil insani yardımların ulaştırılması ve temel hizmetlerin sağlanmasının” hedeflendiği kısa vadeli ateşkes muahedesi, tarafların Cidde Bildirgesi’nde insani yükümlülüklerle ilgili taahhütlere uymasını kapsıyor.

Sudan‘da ordu ile HDK ortasındaki çatışmalar

Ordu, bir vakitler desteklediği lakin bağımsız ve paralel bir ordu üzere davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde büsbütün orduya entegrasyonunu talep ederken HDK’nin ise sivil bir hükümetin akabinde yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan kelam savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar ortasında başşehir Hartum ve çeşitli kentlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.

HDK, 2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir devrinde Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, hudutları korumak ve asayişi sağlamak hedefiyle milis yapılanma biçiminde oluşturuldu. 2013’te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan, akabinde giderek daha bağımsız yapıya kavuşan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.

-1 milyondan fazla kişi yer değiştirdi

Birleşmiş Milletlerin (BM) Sudan‘daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS) Lideri ve BM Sudan Temsilcisi Volker Perthes, BM Güvenlik Kurulu’nun Sudan bahisli toplantısında yaptığı konuşmada, Sudan’da çatışmaların gitgide “etnikleştiği” ve bunun ülkeyi uzun vadeli bir çatışmanın içine çekme riski taşıdığı uyarısı yapmıştı.

Perthes, şu ana kadar varsayımlara nazaran çatışmalarda 190’ı çocuk en az 700 kişinin hayatını kaybettiği, 6 bin civarında kişinin yaralandığı, 1 milyondan fazla kişinin de yer değiştirdiği bilgisini paylaşmıştı.