Nöbetçi Eczaneler
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), “Ağustos Ayı Fiyat Gelişmeleri” raporunu yayımladı. Raporda, tüketici fiyatlarının Ağustos ayında yüzde 9,09 oranında yükseldiği, yıllık enflasyon 11,11 puan artışla yüzde 58,94 olduğu hatırlatıldı ve “Vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların temmuz ayından sarkan tesirlerinin yanı sıra Türk lirasındaki paha kaybı ve fiyat artışlarının gecikmeli tesirleri ile global güç fiyatlarındaki yükseliş sonucunda ana kümelerin tamamında yıllık enflasyon yükselmiştir” denildi.
Raporda, “Aylık bazda en yüksek artış yüzde 14,23 oranı ile güç kümesinde kaydedilmiş, bu gelişmede evvelki aydan sarkan vergi tesirinin yanı sıra dış fiyat baskıları belirleyici olmuştur. Akaryakıt fiyat artışları ulaştırma hizmetleri fiyatlarına süratli biçimde yansımış, küme aylık enflasyonunda yüzde 27,62 ile 2003 bazlı TÜFE kapsamında hesaplanan en yüksek artış kaydedilmiştir. Besin, taban fiyat ve kur gelişmelerine hassaslığı yüksek hizmet kalemlerinin yanı sıra kirada yüksek artışlar gözlenmiştir. Temel mal kümesi fiyatlarında bilhassa Türk lirasındaki kıymet kaybının gecikmeli tesirleriyle yükseliş sürmüştür. Taze meyve ve zerzevat fiyatlarındaki olumsuz görünüm ağustos ayında devam ederken, işlenmiş besin alt kümesinde fiyat artışları genele yayılarak güçlenmiştir. Üretici fiyatlarındaki artış eğilimi güç kümesinde daha bariz olmak üzere sürmüş, son üç aylık devirde tüketici fiyatları üzerinde üretici kaynaklı üst istikametli baskılar barizleşmiştir. Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış datalarla aylık artış oranları B ve C göstergelerinde güçlü seyrini korumuş ve göstergelerin yıllık enflasyonları yükselmeye devam etmiştir.” görüşüne yer verildi.
Raporda şöyle devam edildi:
“Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 9,09 oranında yükselmiş ve yıllık enflasyon 11,11 puan artarak yüzde 58,94 olmuştur. Bu periyotta B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 9,20 ve 8,76 puan artarak yüzde 63,52 ve 64,85 olarak gerçekleşmiştir. Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, bu periyotta alt kümelerin tamamında artış yaşanmıştır. Bir evvelki aya nazaran hizmet, besin, temel mal, güç ve alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları sırasıyla 3,00; 2,86; 2,60; 2,51 ve 0,14 puan artmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış datalarla incelendiğinde, B ve C endekslerinin aylık artışları evvelki ayda ulaşılan yüksek düzeyleri korumuştur. Fiyat artışları, B endeksini oluşturan kümelerden işlenmiş besinde bir evvelki aya kıyasla güçlenirken hizmet ve temel mallarda yüksek seyretmeye devam etmiştir.
Hizmet fiyatları ağustos ayında yüzde 9,19 oranında yükselmiş, küme yıllık enflasyonu 9,92 puan artışla yüzde 79,57 düzeyine ulaşmıştır. Bu periyotta fiyat artışları, ulaştırma hizmetlerinde daha bariz olmak üzere, alt kümeler geneline yayılmıştır. Ulaştırma hizmetleri fiyatlarında akaryakıt fiyatlarındaki sert artışa bağlı olarak aylık bazda yüzde 27,62 oranı ile 2003 bazlı endeksteki en yüksek artış kaydedilmiştir. Bu gelişmede, yönetilen-yönlendirilen kalemlerin (otobüs ve taksi ile kent içi yolcu nakliyatı ve hava yoluyla yolcu taşımacılığı) yanı sıra karayoluyla kentler ortası yolcu nakliyeciliği fiyatları belirleyici olmuştur. Lokanta-otel alt kümesinde süregelen güçlü fiyat artışları ağustos ayında devam etmiş, fiyatların yüzde 7,09 oranında yükselmesiyle alt küme yıllık enflasyonu yüzde 89,31 düzeyine ulaşmıştır. Kira alt kümesinde aylık artış bir ölçü daha güçlenerek yüzde 7,90 olmuş ve yıllık enflasyon yüzde 87,78’e yükselmiştir. Öteki hizmetler alt kümesinde fiyatlar yüzde 7,19 oranında artış kaydederken bu gelişmede ferdî ulaştırma araçlarının bakım-onarımı, sıhhat hizmetleri ile eğlence-kültür hizmetleri öne çıkan kalemler olmuştur. Temel mal kümesi yıllık enflasyonu 7,72 puan artışla yüzde 51,97 olmuştur.
Döviz kuru geçişkenliğinin yüksek olduğu temel mallarda tüm alt kümelerde yüksek fiyat artışları kaydedilmiştir. Sağlam mal alt kümesinde fiyatlar yüzde 7,82 oranında yükselirken, bu devirde araba, beyaz eşya ve mobilya fiyatlarında bariz artışlar izlenmiştir. Öbür temel mallar alt kümesinde ilaç referans euro kurundaki güncelleme ve vergi ayarlamasının sarkan tesirleri hissedilmiş, fiyatlarda yüzde 9,92 oranı ile genele yayılan bir artış kaydedilmiştir. Giysi ve ayakkabı kümesinde fiyatların mevsim eğiliminin bilakis artış göstermesiyle (yüzde 8,25 oranında) yıllık enflasyon yüzde 29,96’ya yükselmiştir. Güç fiyatları ağustos ayında yüzde 14,23 oranında artmış, küme yıllık enflasyonu ise 16,89 puan artarak yüzde 14,03 düzeyinde gerçekleşmiştir. Küme aylık fiyat artışında, bir evvelki ay ortasında gerçekleşen vergi artışının sarkan tesiri yanında, memleketler arası güç fiyatlarındaki yükseliş belirleyici olmuştur. Bu görünüm altında, akaryakıt ve tüp gaz kalemleri sırasıyla aylık bazda yüzde 26,11 ve 23,93 oranlarında artış kaydetmiştir. Ayrıyeten, şebeke suyu fiyatları ağustos ayında da yüksek bir oranda (yüzde 7,43) artmıştır.
Gıda ve alkolsüz içecekler kümesi fiyatları ağustos ayında yüzde 8,48 oranında artmış, yıllık enflasyon 12,14 puan yükselerek yüzde 72,86 olmuştur. Yıllık enflasyon işlenmemiş besinde 13,93 puan artışla yüzde 93,64’e, işlenmiş besinde ise 11,02 puan artışla yüzde 57,80’e yükselmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış datalar taze meyve zerzevat fiyatlarının bu periyotta meyve fiyatları öncülüğünde besbelli artış gösterdiğine işaret etmiştir. İşlenmemiş besin kümesinin seyrinde bu periyotta meyve ve zerzevat dışında, yumurta ve kuruyemiş fiyatlarındaki yükselişler öne çıkmıştır. İşlenmiş besin kümesinde aylık artış geçen aya kıyasla (yüzde 11,17) güçlenirken, başta ekmek olmak üzere ekmek-tahıllar, süt ile süt eserleri, katı-sıvı yağlar ve alkolsüz içecek kalemleri fiyat artışları ile dikkat çekmiştir. Alkollü içecekler ve tütün eserleri kümesinde fiyatlar yüzde 3,77 oranında yükselmiş, yıllık enflasyon 5,40 puan artışla yüzde 51,98 olarak gerçekleşmiştir. Bu gelişmede geçen ay yapılan vergi düzenlemesi kaynaklı fiyat artışlarının endekse gün yüklü yansıtılması nedeniyle ağustos ayına sarkan tesirler belirleyici olmuştur. Yurt içi üretici fiyatları ağustos ayında yüzde 5,89 oranında artmış, yıllık enflasyon 4,91 puan artışla yüzde 49,41 olmuştur.
Ana sanayi kümelerine nazaran incelendiğinde, yıllık enflasyon alt kümelerin tümünde yükseliş kaydederken, aylık bazda memleketler arası güç emtia ve kur gelişmelerine istinaden güç üretici fiyatlarındaki artış yüzde 14,27 ile besbelli olmuştur. Aylık fiyat gelişmeleri bölümler bazında incelendiğinde, artışların genele yayıldığı izlenirken ham petrol ve doğal gaz, rafine petrol eserleri, temel eczacılık, kömür ve linyit, mobilya, öteki madencilik-taş ocakçılığı ve elektrik-gaz imalatı dalları fiyat artışlarıyla öne çıkmıştır. “