Nöbetçi Eczaneler
ÖZGÜR DEDEOLUK
Aydın‘ın Karacasu pazarında salçalık domates ve biber satan Gürcan Karahan, “Maliyetlerin artması üretimi azaltıyor. Gübresi var ilacı var, personelliği var. Her şey resen olmuyor. Bunun maliyeti yüksek. Adam geçen sene gübre çuvalını kaç paraya aldıysa bu sene yüzde yüz zamlandı. İlaç, personellik, mazot hepsi o denli. Bu üreticiyi etkiliyor, esnafı etkiliyor, tüketiciyi daha çok etkiliyor. Hele hele minimum fiyata çalışan bir insanın alım gücü az. Kirada oturuyorsa, elektriği, suyu bir şey kalmıyor. Satışlarımızda da geçen seneye nazaran fire var.Geçen sene 200 modül mal satıyorsak bu sene 100 kesim satıyoruz” dedi. Salçalık için pazara gelen Sevem Gezer ise “Fiyatlar ateş değeri. Her sene yapıyordum bu sene yapamayacağım” diye konuştu.
Artan hayat pahalılığı, esnaf, üretici ve vatandaşları zorluyor. Aydın’ın Karacasu pazarında alışveriş yapan Sevim Gezer, her sene yaptığı salçayı bu sene yapamayacağını söyledi. Gezer, şunları söyledi:
“HER SENE SALÇA YAPIYORDUM, BU SENE YAPAMAYACAĞIM”
“Fiyatlar çok değerli, ateş kıymeti. Alamıyoruz. Kazandığımızı yetiremiyoruz. O kadar mağduruz yani. Bin lira parayla girdim işte elimizde görünen. Yoğurt peynire 300 lira para yetmiyor. Salça elimi yaktığı için yapamıyorum. Kıymetli. 2-3 kasa aldığın vakit 5 kilo salça çıkmayacak. Domates parası bin lira. Her sene yapıyordum bu sene yapamayacağım. Her şey ateş pahası” dedi.
“KEŞKE DEVLET BÜYÜKLERİMİZ İLGİLENSE”
Bir vatandaş, “Her şey çok kıymetli. 10 liraydı salçalık biber, artık 25 lira. Evvelden 10 kilo alıyorduk artık 2 kilo” dedi.
Pazara alışverişe gelen bir öteki vatandaş ise “Pazarda fiyatlar kıymetli. Ben kendi ektiğimi kendim yiyorum fakat şöyle ekemeyenler açısından düşündüğün vakit sıkıntı. Aslında devlet büyüklerimiz ilgilense. Ağzı açılan mazot diyor. Mazota bakarak her şeye artırım yapıyorlar. Ben kendim takım kendim dikiyorum. Kendi açımdan konuşmuyorum. Büyük kentlerde yaşayanlar için daha sıkıntı. Buna bir tedbir getirseler. Mazotu düşürseler mesela. Birisine mahsulün kıymetli dediğimizde çabucak mazot kıymetli diyorlar. Diyecek bir şey bulamıyorum” diye konuştu.
“ÖNCEKİ ALDIĞIMIZ BİR KİLOYU YARIM KİLOYA DÜŞÜRDÜK”
Alışverişe gelen Nuran Türk ise şunları söyledi:
“Her şeyin fiyatlarının değerli olması üzere bunlar da o denli. Bize kıymetli geliyor lakin yetiştirene soruyorsun. Onlar kaygılı. Yapacak bir şey yok. Genel olarak değerli lakin her şey o denli. Bunun vakti gelip geçiyor her vakit bu olmuyor. Bunu almak mecburiyetindeyiz. Tam istediğimiz üzere değil fakat aldık. Halimize nazaran alabildik. Geçen yılki kadar alamadık. Yarıya yarıya düşüyor. Geçen sene bunun iki katını alıyorduk. Her şeyi yarımşar kilo düşünüyoruz. Gittikçe 250 grama düşecek herhalde. Her şeylerimiz o denli. Tam bir şey alamıyoruz. Evvelki aldığımız bir kiloyu, yarım kiloya düşürdük. Bu gidişle tahminen vakti gelecek 250 gram alacağız, taneyle alacağız. Geçen sene 40 kilo biber almıştım, 20 kiloya düşürdüm. Fiyatlar kıymetli. Öteki şeylerden kısıyoruz. Bu mevsiminde yapılan bir şey.”
“MAZOTUN LİTRESİ 40 LİRAYA DAYANDI. PAHALILIK BUNLARDAN KAYNAKLANIYOR”
Pazarcı Gürcan Karahan ise şunları söyledi:
“Bu sene zerzevat de meyve de problemli. İklimlerden kaynaklanıyor. Bu sene bayağı yağmur yağdı dönemin başında. Mahsullerde randıman olmadı. Çürüme yaptı. Yağmurdan sonra da ansızın havalar ısınınca mahsuller yandı. Yani randıman alınmadı. Geçen seneye nazaran yüzde 60-70 randıman düştü. Adam dönümünde 10 ton alacağı yerde 2-3 ton domates topladı. Onun için bir boşluk oldu. Bunların yanında biliyorsunuz maliyetler yükseldi. Her şeye yüzde yüz artırım geldi. Mazotun litresi 40 liraya dayandı. Bunlardan da kaynaklanıyor. Durum bundan ibarettir.
“MALİYETLERİN ARTMASI ÜRETİMİ AZALTIYOR”
Maliyetleri artması da üretimi azaltıyor. Gübresi var ilacı var, personelliği var. Her şey tabiatıyla olmuyor. Bunun maliyeti yüksek. Adam geçen sene gübre çuvalını kaç paraya aldıysa bu sene yüzde yüz zamlandı. İlaç, personellik, mazot hepsi o denli. Bu üreticiyi etkiliyor, esnafı etkiliyor, tüketiciyi daha çok etkiliyor. Hele hele taban fiyata çalışan bir insanın alım gücü az. Kirada oturuyorsa, elektriği, suyu bir şey kalmıyor. Bir biçimde bunu alıp yiyecek. Giysiden feragat eder de bunu almak zorunda. Yoksul fukaranın işi sıkıntı. Satışlarımızda da geçen seneye nazaran fire var. Geçen sene 200 kesim mal satıyorsak bu sene 100 kesim satıyoruz fakat fiyatlar yüksek. Satışlar düştü lakin mal da yok. Mal da olmayınca fiyatlar yükseliyor. Yarın bir gün ihracat başlasa domatesi göreceksiniz 40-50 lira olur. Şu an 15-20 lira tekrar paranın pahasına nazaran ucuz. Geçen sene 6-7 liraya satıyorduk bu sene 9-10 liradan aşağı düşmedi. Satışlar devam ediyor fakat 5 kasa alacaksa 3 kasa alıyor, 2 kasa alıyor. Yönetim etmeye çalışıyor. Bu bir ay biraz süratli sarfiyat, sonra düşer. Geçen seneye nazaran satışlar en az yüzde 50 düştü. Artık bu dönemde olduğu için az çok mal satıyoruz lakin kışın daha güç. Fiyatlar yüksek olduğu için millette alım gücü olmuyor. Geçen sene 10 kasa verdiğimiz müşteriler bu sene 3 kasa, 4 kasa alıyor. 5 kasadan üst almıyor. Fiyatlar yüksek geliyor. Bir kasa domates 200 lira yapıyor. 5 kasa domates bin lira. Bir kasada 20 kilo civarında domates oluyor. Geçen sene 100-120 lira civarındaydı. Yüzde 80 fark ediyor yani.
“TEZGAH AÇ KAPA, EMEKÇİ MALİYETİ HARİÇ 2 BİN LİRA”
Bu sene iklimler istikrarsız gitti. Yaz istikrarsız gitti. Açık tarladaki mahsuller yetişmedi. Şu an pazarda ilçede yetişen yerli eserleri göremiyorsunuz. Millet patlıcan arıyor yok. Millet kendi konutunun önüne dikiyordu. Hem kendi yiyeceği çıkıyordu hem de alıp gelip satıyordu lakin yok bu sene. Allah yoksul fukaranın yardımcısı olsun. Güç. Hayat kuralları zorlaştı. Biz sorun Nazilli’den buraya gelirken 300 lira mazot yakıyorduk. Yetiyordu. Şu an bin lira yetmiyor. Hesabını yap. Bu otomatikman yansıyor. Maliyetler yükseliyor. Otomobil vergileri, ÖTV yüzde yüz koydu. Her şeye yüzde yüz koyunca ne olacak. Bu otomatikman hem zerzevata hem meyveyi etkiliyor. Mazota artırım geldi mi iğneden ipliğe her şeyi etkiliyor. Allah yardımcımız olsun. Evvelden umutluyduk ancak artık insanların pek umudu da kalmadı. Bu saatten sonra durumu âlâ olanlar daha da âlâ oldu. Yoksul fukara alt katman daha da bitti yani. Burada 3 personel çalıştırıyordum. Teğe düşürdüm. Kendim çalışıyorum artık. Zira ödeyemiyoruz. Bunun günlük 600-700 liradan aşağı kimse çalışmıyor. Sigortasız kimse çalışmıyor. En az 10 kilo poşet kullanıyoruz. En 400-500 poşet parası. Tezgah aç, işgaliye, yeme içme. Bin lira. Bin lira da yol parası. Yalnızca tezgah aç kapa 2 bin lirayı gözden çıkarıyorsun. Personel parası yok daha bunun içinde.”