Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi’nden Başar Altuntaş ve Hüsamettin Kurt, coğrafik (menşe) işaretli İspir Kuru fasulyesinin üretim, pazarlama imkanlarının tespiti ve ülke iktisadına katkısının artırılmasına yönelik teklifleri içeren, yetiştirilmesi ve üreticilerin pazarlamaya ait sıkıntılarının belirlenmesi yönelik bir araştırma yaptı.
Nüfus yoğunluğu azalıyor
Günümüzde ziraî üretimin ve kırsal bölgelerin en kıymetli sorunu nüfusun kent merkezlerinde toplanmış olması olduğu tabir edilen araştırmada, “Türkiye’de 2021 yılında vilayet ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı yüzde 93,2 olurken belde ve köylerde yaşayanların oranı yüzde 6,8’e düşmüştür. Toplumsal imkanların yetersiz olması nedeniyle kırsal bölgelerde yaşayan genç nüfusun kent merkezlerinde yaşıyor olması ziraî üretim açısından kıymetlendirilmesi gereken en kıymetli sorun olarak durmaktadır. Türkiye genelinde kilometrekareye düşen insan sayısı 109 kişi olurken Erzurum’un nüfus yoğunluğu 30 kişi, İspir ilçesinin nüfus yoğunluğu ise 15 şahıstan oluşmaktadır. İlçenin nüfus yoğunluğu ülke ortalamasının yalnızca yüzde 13,7’si kadardır. Nüfusun az olmasının sosyolojik nedenlerinin yanında kıymetli bir kısmını ekonomik nedenler oluşturmaktadır. Lokal örgüt ve kuruluşların coğrafik işaretli eserlerin gelişiminde değerli yeri vardır. Bilhassa kırsalda örgütlü yapı ile bu kuruluşlar ortasındaki iş birliği ve tertip gelişimi gerekmektedir.” denildi.
Üreticilerin meseleleri giderilmeli
İspir ilçesinde nüfusun yaş ortalamasının yüksek olması ve bu nüfusun aktif ve verimli çalışma imkanlarından yoksunluğuna bağlı olarak yöre halkının gelir düzeyinin düşük kaldığı belirtilerek, “Kırsal nüfusun yerinde ikamesi ve gelir düzeyinin artırılmasına yönelik siyasetlerin belirlenmesi değer arz etmektedir. Bu bağlamda İspir Kuru Fasulyesinin üretiminin yaygınlaştırılması, verimliliğinin arttırılması gelirin arttırılabilmesi açısından üreticiye fırsat sunmaktadır. Lakin üreticinin karşı karşıya kaldığı sıkıntıların çözülmesi, üretimin teşvik edilmesi ve çeşitli eğitim faaliyetleri ile üreticinin bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda coğrafik işaretli eser olan İspir Kuru Fasulyesinin üretiminin artırılması öteki bölgelere göç etmiş yöre halkının bilakis göçü cazip kılacaktır. Çalışma sonucunda elde edilen kıymetli sonuçlardan birisi pazara ulaşmada aracıların rolü ve örgütlü yapı ile ilgilidir. Hususa ait yürütülen bir çalışmada üreticilerin %89,3’ü tüccar ve pazarlamacı aracılığı ile satış yaptığını tespit etmiştir. Fakat İspir ilçesinde aracı ya da komisyoncuya satış oranının son derece düşük olduğu görülmüştür.” Halinde tespitlerde bulunuldu.
Başka fasulyeler İspir Fasulyesi diye satılıyor
Pazarlama ve üretimin artması bölgeyi kalkındırır
Fasulyenin İspir ilçesinin iktisadının gelişmesine katkı sağlayabileceği ön görüldüğü tabir edilen araştırmanın sonuç kısmında şunlar söylendi”, “Ayrıca, bu alan içerisinde yürütülecek öteki çalışmalar için araştırmacılara istikamet belirleyebilecek, bir alt yapı sunabilecek niteliğe sahip olduğu görülmektedir. Kronik hale dönüşen bölgesel sıkıntıların tahlilinde siyaset belirleyicilere, bölgedeki sivil toplum ve çiftçi örgütlerine, ayrıyeten da üreticilere bir dizi tavsiyelerde bulunulmuştur. Bölgede gerçekleştirilecek disiplinli çalışmalar ile kırsal nüfusun artırılabileceği, aksine göçün hareketlendirileceği ve nüfusun yerinde ikamet etmesinin mümkün olduğu görülmektedir.” – ERZURUM