İran-ABD iştiraki: Oldu olacak ABD’ye üs de verin

Hezimete uğradığı Karabağ’da verdiği kelamları yerine getirmeyen, provokasyon peşinde koşan, bölgedeki hudut sınırlarına siperler kazıp savaş hazırlığına giren ve Rusya’yla olan kan bağını hiçe sayıp ABD’ye sırtını yaslayan Ermenistan’a bir dayanak de İran’dan geldi. Tahran idaresi, Ermenistan’a hücum olursa müdahale edeceğini duyurdu. Savaş davullarının çaldığı, Azerbaycan Ermenistan hududuna iki ülke de yığınak yaparken, Tahran idaresi de Nahçıvan yakınlarındaki Azerbaycan sonuna asker sevk etti. Savaş hazırlıklarına giren Erivan idaresi, bir yandan Azerbaycan mevzilerine taciz ateşleri açarken, öteki taraftan ABD, Almanya ve Fransa ile görüşmeler yaparak Batı’dan yardım diledi. İran’ın Müslüman bir devleti karşına alarak, global bir sıkıntıda baş düşmanı olarak lanse ettiği ABD ile misal siyasetler gütmesi, “Oldu olacak bir de üs verin” yorumuna neden oldu.

İran Savunma Bakanlığı, evvelki gün yaptığı açıklamada, Ermenistan’ın toprak bütünlüğüne hücum olması halinde çatışmalara müdahal olacağını ve Erivan idaresinin haklarını savunacağını açıkladı. Dün ise Tahran idaresine ilişkin zırhlı araçlar ve askeri birliklerden oluşan bir konvoyun Nahçıvan hududuna konuşlandırdığı, toplumsal medya vasıtasıyla ortaya çıktı. İran geçtiğimiz aylarda Azerbaycan hududunda askeri tatbikatlar yapmış ve İHA’lar uçurmuştu. İran’ın Azerbaycan’ı karşısına alarak, başta ABD olmak üzere sürtüştüğü Batı idareleri ile tıpkı safta yer alması dikkat çekti.

Tansiyonun yükselmesine taban hazırlayan Erivan idaresi ABD’ile tatbikat mazeretiyle son 48 saat içerisinde sona askeri araçlar ve zırhlı birlikler sevk etti. 9K33 OSA model hava savunma sistemlerinin nakledildiğine dair imajlar toplumsal medyada paylaşıldı. Azerbaycan da tansiyonun yükselmesi üzerine hududa onlarca zırhlı araç ve taarruz ekipmanı sevk etti. Ermenistan’ın provokasyonlarına karşı Azerbaycan Devlet Televizyonu’ndan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in konuştuğu bir görüntülü ileti yayımlayan Bakü idaresi, “Bir gün yaptıklarınızın hesabını vereceğinizi bilmiyor muydunuz? İşte o gün geldi’’ tabirleri kullanıldı. Azerbaycan’ın hududa yaptığı sevkiyat görüntüde görüldü.

Savaş çanlarının çalması üzerine Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Batı’dan dayanak alma gayesiyle bir dizi telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Bu kapsamda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ı arayan Paşinyan, bu ülkelerin Azerbaycan’la yaşadıkları muhalefette takviyelerini aldığını açıkladı. Paşinyan İran İbrahim önderi Reisi ile de görüşme gerçekleştirdi. Bu telefon görüşmesinde. İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nden yapılanmaya nazaran, görüşmede Reisi, bölgede jeopolitik değişime ve sonların değişmesine karşı olduğunu beyan etti. Öbür taraftan Azerbaycan Savunma Bakanlığı’ndan bir heyet, İran Savunma Bakanlığı yetkilileri ile görüşerek istişarelerde bulundu.

Ermenistan’ın bardağı taşıran son atılımı ise, kelamda ve yasadışı Karabağ idaresi ismine cumhurbaşkanı seçimi yapması oldu. Bölgede Ermenistan ismine faaliyet yürüten kelamda başkan Arayik Harutyunyan 1 Eylül’de, “Azerbaycan ile Ermenistan ortasındaki müzakerelerden sonuç elde edilmesi” ismine misyonundan istifa etmişti. Gelişmeyi sindiremeyen Erivan idaresi bölgenin Azerbaycan toprağı olmadığını, bağımsız olduğunu sav ederek tekrar seçim düzenleyeceklerini açıklamıştı. Dün ise Şamyel Şararamanyan isimli ayrılıkçı bir siyasetçinin kelamda Karabağ Cumhurbaşkanı olduğu açıklandı. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı “Azerbaycan devleti, memleketler arası kabul görmüş hudutları içerisinde egemenliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik tehditleri kararlılıkla önleyecektir” kelamları ile gelişmeye reaksiyon gösterdi.

2020’de 44 gün süren Dağlık Karabağ savaşı sonrası hezimete uğrayan Ermeni güçleri, işgal ettiği topraklardan çekileceğine dair bir bildiriye imza atmıştı. 3 sene içersinde verdiği kelamları tutmayan ve karalama kampanyaları ile Batı’dan medet uman Erivan idaresinin tavrı, tansiyonun yükselmesine taban hazırladı. Azerbaycan denetimindeki Laçin’de yaşayan Ermenilere yardım yollama mazeretiyle bölgeye silah yığınağı yapan Ermenistan’ın kirli hesapları Bakü idaresi tarafından bozulmuştu. Laçin Koridoru’na gümrük noktası kuran Azerbaycan, koridorun suistimalinin önüne geçmiş, fakat bölgede yaşayan Ermenilere besin yardımını da üstlenmişti. Erivan idaresi ise, “Azerbaycan ambargo uyguluyor” suçlamasıyla karalama kampanyası başlatmıştı.

Azerbaycan ve Ermenistan ortasında ipler kopma noktasına gelirken, Ermeni güçleri huduttan Azerbaycan mevzilerine ateş açtı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan ordusunun hücumlara ‘misilleme’ için tedbirler aldığını belirtti. Öte yandan Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Karabağ’da gayrimeşru Ermeni güçlerinin denetimindeki topraklarda düzenlenen seçimleri, Türkiye’nin tanımadığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada “Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinde gayrimeşru Ermeni güçlerinin denetimindeki topraklarda düzenlenen seçimleri, barış görüşmelerini baltalamaya yönelik bir hareket olarak algılıyor ve kınıyoruz” denildi.