Nöbetçi Eczaneler
Cari açık makro gösterge amaçları ortasında yer alırken, altın ithalatı cari açığın azaltılmasına ait yapılan yol haritasında kıymetli mevzular ortasında bulunuyor. Altın ithalatına yönelik alınan önlemler de ithalatın azaltılmasına verilen değeri gösteriyor.
Ekonomi Uyum Konseyi (EKK) toplantısı sonrası yapılan açıklamada, ”Son periyotta cari açığı değerli oranda etkileyen altın ithalatında yaşanan gelişmeler ve bu kapsamda ihracatçılarımızın beklentileri de göz önünde bulundurularak ilgili kurumlarımızca alınan önlemler değerlendirilmiştir.” tabiri kullanılmıştı.
Söz konusu yükümlülüğün, altından, pırlantalı altından, değerli metallerle kaplama ismi metallerden olan eserlerde uygulanması kararlaştırıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı işlenmemiş altın ithalatının cari açık üzerindeki olumsuz tesirlerini azaltmak, Türkiye’nin döviz rezervlerini desteklemek için kota uygulaması getirmeye karar verdi ve kotaların Borsa İstanbul AŞ üyesi değerli madenler aracı kuruluşları tarafından gerçekleştirilen işlenmemiş altın ithalatı için geçerli olması kararlaştırıldı.
Tedbirler çerçevesinde aracı kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen işlenmemiş altın ithalatı için geçen yıllardaki ithalat ölçüleri dikkate alınarak aylık kota ölçüsü belirlendi. Kelam konusu kota değerli madenler aracı kuruluşlarının ithalat ve borsa süreçleri göz önünde bulundurularak tahsis edilecek.
Alınan önlem kararının dış ticaret istikrarına olumlu yansıması beklenirken, Dahilde Sürece Rejimi (DİR) kapsamında gerçekleştirilen ithalat kelam konusu kota uygulamasının dışında tutulacak. Böylece hem altın üretimi ve ticareti konusunda ihracatın teşvik edilmesi hem de uzun devirde cari açıkta olumlu ilerlemeler sağlanması öngörülüyor.
DİR çerçevesinde yapılan ithalatın yanında bedelsiz ihracat kapsamında ihracat bedeli olarak gelen ve şirketlerin yurt dışından sermaye olarak getirecekleri altınlar da kota dışında tutulacak.
Şubat ayında da basılı değerli maden standartları belirlenmişti. Buna nazaran, Değerli madenler aracı kuruluşlarınca, DİR kararı kapsamında gerçekleştirilen ithalat süreçlerine ait düzenlemeler yapıldı ve her bir standart işlenmemiş değerli maden ithalat süreci için sağlanan 20 kilogramlık istisna, değerli maden çeşitleri ayrıştırılarak altın için 40 kilogram, gümüş için 200 kilogram olacak formda artırıldı.
Yeni iktisat idaresinin ağırlaştığı yapısal ıslahatlarda cari açığın azaltılması öne çıkarken açığın azaltılmasında altın ithalatına yönelik önlemler öne çıktı.
Ticaret Bakanlığı datalarına nazaran, ocak-temmuz periyodunda Türkiye’nin altın ithalatı geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 5,1 artışla 217 milyar 52 milyon dolara ulaştı. Tıpkı devirde işlenmemiş altın ithalatı yüzde 180 artarak 19,4 milyar dolar oldu.
ALTIN İTHALATI TEMMUZDA YÜZDE 73 ARTTI
Borsa İstanbul bilgilerine nazaran, altın ithalatı temmuz ayında geçen yılın tıpkı devrine nazaran yaklaşık yüzde 73 artarak 22 tondan 38 tona ulaştı.
Ocak-temmuz devrinde ise yüzde 220 artarak 69 tondan, 220 tona çıktı.
“KUYUMCULUK BÖLÜMÜNÜN İHRACAT KG PAHASI 600-700 DOLAR SEVİYELERİNDE”
İstanbul Kuyumcular Odası Lideri Mustafa Atayık, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, kuyumculuğun bugün 40 bin işletmesiyle 250-300 bini direkt olmak üzere aileleri ile birlikte 1,5 milyon kişinin ekmek kapısı olduğunu belirtti.
Kuyumculuğun Kapalıçarşı ekolüyle dünyada nam salmış, geliştirdiği özgün eser ve koleksiyonlarıyla iktisada en çok katma paha yaratan kesim özelliğini taşıdığını söz eden Atayık, 27 dalın ihracatının kg pahası 1,44 dolar iken bu kesimin ihracatının kg pahası 600-700 dolar düzeylerinde olduğunu aktardı.
Atayık, ”Türk kuyumculuk dalı vaktinde sipariş tesliminde dünya birincisi, ihracatta dünya ikincisi, üretimde dünya üçüncüsü, pazar hissesinde dünya beşincisi ve dünya mücevher pazarının yüzde 7’si üzerinde hisseye sahip. Dünyadaki 208 ülkeden 160’ına ihracat yapan, yıllık ihracatı 7,5 milyar dolar, turistik bölge satışları, DİR süreçleri ve yurt içi satışlarıyla yıllık 25 milyar dolar süreç hacmi olan bir dal pozisyonunda.” dedi.
SON TÜKETİCİ DEĞERLİYE ALIYOR
Altının Türkiye’de vatandaşlar tarafından yatırım aracı olarak kullanıldığı için devlet tarafından takibinin de “Cari Hesap” üzerinden değil, “Finans Hesabı” ismi altında olması gerektiğini belirten Atayık şöyle devam etti:
”Eğer, kesimimiz kota nedeniyle milletlerarası fiyatlardan farklı fiyatlarla ham husus temini zorunda kalırsa firmalarımızın hem yurt içindeki üretimi azalır, hem yurt dışındaki rekabet talihi azalır. Ayrıyeten, kota nedeniyle piyasada oluşan ikili fiyat, perakende esnafımız ile altın ve altın takı alışverişi yapan vatandaşlarımızı da olumsuz istikamette etkiliyor. Ne yazık ki bu durum, vatandaş ile esnaf ortasında fiyat bazlı tartışmaları gündeme getiriyor ve yurt içinde altın, son tüketiciye kıymetli satılmış oluyor.
Bizim ham hususumuz değerli maden ve değerli taş, bunları temin yollarımız; yurt içi üretimler, hurda dönüşü ve bunlardan artı kalan ham unsur gereksinimi da ithalat ile karşılanır. Ayrıyeten, ithalatın hepsi bizim bölümümüze ilişkin değildir. Bu bahis da yanlış bilinmektedir.”
Atayık, ”Sektörün yıllık altın muhtaçlığı yaklaşık olarak 270 ton düzeyinde. Son 29 yılın istatistiklerine bakıldığında yıllık ortalama 160-165 ton altın ithal ediliyor. Türkiye’deki madenlerin üretimi 42 ton, hurda dönüşü 68 ton civarında.” dedi.
25 Ağustos’ta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Lideri Hafize Gaye Erkan, Hazine ve Maliye Bakanlığı Bakan Yardımcısı Osman Çelik ve yetkililerin katıldığı toplantıda bölüm temsilcileri olarak bunları aktardıklarını söyleyen Atayık, ”Merkez Bankası liderimiz ve bakan yardımcımızın mevzulara çok hakim olduklarını, tahlil odaklı bir anlayış içinde yanlışsız uygulamaları devreye almakta kararlı olduklarını hissettirdiler. Toplantı çok verimli geçti. Piyasada rahatlamayı sağlayacak adımları atmakta da kararlı olduklarını gördük. Bu hususta bir kadro olumlu düzenlemeler beklemekteyiz. Bu vesileyle Merkez Bankası liderimize ve bakan yardımcımıza müspet yaklaşımları nedeniyle yine teşekkür etmek isterim.” diye konuştu.
Atayık, yıllardır bu dalı kayıt dışına iten Enflasyon Muhasebesi sistemi yerine Altın Asıllı Muhasebe sisteminin getirilmesi durumunda her şeyin çözülmüş olabileceğini, o vakit her data, her veri, her bilginin daha da netleşeceğini kaydetti.
Öte yandan, kimi altın ve mücevherlerin ithalatına getirilen yüzde 20 ek mali yükümlülük konusuna ise iç piyasada yerli üretimi ve istihdamı desteklediği için olumlu baktıklarını tabir eden Atayık, ”Fakat, bugün birçok firmamız, ithal ettiği altın, gümüş takı ve mücevherlerini bizi tercih eden yakın coğrafya, Balkanlar, Yakın Doğu ve Orta Avrupa ülkelerine ihraç ediyor. Ayrıca, ithal eserler, firmalara bilhassa piyasadaki çeşitlilik ve model zenginliği açısından olumlu katkılar sunuyor. Yüzde 20 vergi ile bu imkan bir manada ortadan kalkmış oluyor.” değerlendirmesinde bulundu.