Nöbetçi Eczaneler
MERVE GÜVEN
Önce Bayanlar ve Çocuklar Derneği’nin istekli avukatı Begüm Osma, Hür Dava Partisi (HÜDA PAR) Genel Lideri Zekeriya Yapıcıoğlu’nun toplumsal medyada tekrar gündeme gelen çocuk yaşta evlilikleri savunduğu açıklamasına reaksiyon gösterdi. Yürürlükte olan kanunlar ve Türkiye’nin taraf olduğu memleketler arası mukavelelerin çocuk yaşta evliliği legal kılmadığına dikkat çeken Osma, “Alenen çocuk istismarının önünü açabilecek bahse mevzu açıklamanın münferit olmadığının farkındayız. Çocukların cemaatlerin elinde uğradığı istismar, eziyet, azap ve öbür her türlü hak ihlalinin, çocuk yaşta evlendirilerek hayattan koparılan, meskene hapsedilen bayanların müsebbibinin bu zihniyet olduğunu da biliyoruz. Laik, demokratik hukuk devletinde bu ve gibisi açıklamalar yapan kimselerin her ne sıfatla olursa olsun olumlu bir kazanım sağlayamayacağını da biliyoruz” dedi.
HÜDA PAR Genel Lideri ve AKP İstanbul 3. Bölge Milletvekili Adayı Zekeriya Yapıcıoğlu’nun yine gündeme gelen 8 Aralık 2022’de bir YouTube programında çocuk istismarının önünü açan erken yaşta evlilikleri savunduğu açıklaması reaksiyon çekti. 14 Mayıs’ta yapılacak seçimde AKP’den milletvekili seçilmesine kesin gözüyle bakılan Zekeriya Yapıcıoğlu’nun bu kelamlarına toplumsal medyada çok sayıda bayan derneği ve yurttaş reaksiyon gösterdi.
Kadına ve çocuğa şiddet, istismar davalarında faal biçimde yer alan ve kamuoyu yaratan Evvel Bayanlar ve Çocuklar Derneği’nin istekli avukatı Begüm Osma, ANKA Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, bahisle ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
“ŞU AN YÜRÜRLÜKTE OLAN HİÇBİR KANUN YAHUT TARAF OLDUĞUMUZ HİÇBİR MİLLETLERARASI KONTRAT ÇOCUK YAŞTA EVLİLİĞİ YASAL KILMAMAKTADIR”
“Kendisinin tabir ettiğinin tersine şu an yürürlükte olan hiçbir kanun yahut taraf olduğumuz hiçbir memleketler arası kontrat çocuk yaşta evliliği legal kılmamaktadır. Hukukta çocuk kavramı, ya şimdi ergin olmayan şahısları belirtmek için ya da anne ve baba ile olan soy bağını belirtmek için kullanılabilen bir kavramdır. İster Ceza Kanunu’na ister Uygar Kanun’a ister taraf olduğumuz kontratlara bakalım hiçbirinde çocuk yaşta evliliğe onay veren düzenleme olmadığını görmekteyiz. İlgili kanunlarda çocuk tanımlaması da 18 yaşına kadar her insan çocuk sayılır. Şimdi 18 yaşını doldurmamış kişi, erginlik 18 yaşın doldurulması ile başlar halindeki tanımlamalarla çocukluk sürecinin erginlik sürecinden önceye ilişkin bir gelişim süreci olduğu açıkça belirtilmiştir.
“BU DURUMUN ÇOCUK YAŞTA EVLİLİĞE HİZMET ETMEK GAYESİ İLE OLUŞTURULMADIĞININ ALTINI TEKRAREN ÇİZMEK İSTERİM”
Yapıcıoğlu’nun izahından şaşarak kendi şahsi fikirlerine destek göstermeye çalıştığı konu bakımından ise 4271 sayılı Türk Uygar Kanunu’nun 124 ve devamı hususlarında evlenme yaşı düzenlenmiştir. Evlenme yaşının düzenlendiği hususta erkek ve bayan 17 yaşını doldurmadan evlenemez denilmektedir. İlgili kanunun devamında hakim harika durumlarda ve pek değerli bir sebeple 16 yaşını doldurmuş olan erkek yahut bayanın evlenmesine müsaade verilebilir. Bu durumun epey istisnai bir hal olduğunu, çocuğun menfaatinin zedelenmeden uygulanması gereken bir karar olduğunu tekraren belirtmek isterim. Bu durumun çocuk yaşta evliliğe hizmet etmek gayesi ile oluşturulmadığının altını tekraren çizmek isterim.
“ERGİNLİK YAŞI VE EVLENME YAŞININ KANUNDA FARKLI DÜZENLENMESİNİN İSABETLİ OLMADIĞINI, EVLENME YAŞININ DA ERGİNLİK YAŞI OLARAK BELİRLENMESİNİ SAVUNUYORUZ”
Bizler geldiğimiz noktada erginlik yaşı ve evlenme yaşının kanunda farklı düzenlenmesinin isabetli olmadığını, evlenme yaşının da erginlik yaşı olarak belirlenmesi, bu yolda evlenme ile kazanılan erginlik kurumunun ortadan kaldırılmasının en gerçek yol olduğunu savunurken çocuk istismarına mahal verebilecek bu türlü bir açıklamayı hiçbir halde kabul etmiyoruz. TBMM’nin tartışması gereken konular bunlar değildir. Bu ülkenin çocuklarının ve gençlerinin ayrıca temel sorunları vardır. Bu sorunlardan hiçbiri çocukların 15 yaşında evlenememesi, yani çocukları istismar edememeleri değildir. Her çocuğun en temelde yaşama hakkı vardır, gelişim sürecinde potansiyellerini gerçekleştirebilmeleri için her türlü fırsatın temin edilmesini talep etmeksizin devlet tarafından desteklenme hakkı vardır. Her çocuğun korunma, eğitim, sıhhat, barınma, beslenme, his ve fikirlerini tabir özgürlüğü hakkı vardır. Çocukların onurlarının korunması hakkı vardır.
“DEVLETİN ÇOCUKLARIN HANGİ KOŞULLARDA OLURSA OLSUN ZİYANA UĞRAMAMASI İÇİN HER TÜRLÜ TEDBİRİ ALMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞUNU HATIRLATMAK İSTERİZ”
Alenen çocuk istismarının önünü açabilecek bahse bahis açıklamanın münferit olmadığının farkındayız. Çocukların cemaatlerin elinde uğradığı istismar, eziyet, azap ve başka her türlü hak ihlalinin, çocuk yaşta evlendirilerek hayattan koparılan, meskene hapsedilen bayanların müsebbibinin bu zihniyet olduğunu da biliyoruz. Laik, demokratik hukuk devletinde bu ve gibisi açıklamalar yapan kimselerin her ne sıfatla olursa olsun olumlu bir kazanım sağlayamayacağını da biliyoruz. Yapıcıoğlu’na ve bu zihniyete sahip öbür kimselere, hiç kimsenin çocuklara karşı olan sorumluluklarını onlara ziyan verecek formda kullanamayacağını, birebir vakitte devletin çocukların hangi kurallarda olursa olsun ziyana uğramaması için her türlü tedbiri almakla yükümlü olduğunu hatırlatmak isteriz.”
Yapıcıoğlu, ilgili yayında mevzuya dair şunları söylemişti:
“BAZILARI 15 YAŞINDADIR LAKİN OLGUNDUR, EVLENEBİLİR”
“Kaç yaşında çocuk, neye nazaran, kime nazaran çocuk. Kimileri 20 yaşındadır fakat hala çocuktur, kimileri 15 yaşındadır lakin olgundur. Hukuk fakültesinde okuduğum devirde kız çocuklarının 15 erkek çocuklarının 16 yaşında kanunen evlenmelerine imkan vardı, anne babalarının isteği varsa evlenebiliyorlardı. Bence kişi ruhsal ve biyolojik olarak kendisini evliliğe hazır hissediyorsa ebeveyni de bunu uygun görüyorsa bence daha erken yaşta evlenebilmeliler. Şu anda genç yaşta evlendiği için cezaevinde olan çok sayıda insan var ve bu aileler parçalanmış çok mağdur olmuş durumdalar”