‘Heyelanlarda en büyük etken, denetimsiz ağaç kesimi’

RİZE Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Heyelan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nce sürdürülen sel, heyelan ve taşkınlara yönelik araştırmalarda; yoğunluktaki çay bitkisinin kök derinliğinin toprak bütünlüğünü sağlayamaması, yanlış arazi kullanımı ve denetimsiz ağaç kısmının, heyelan riskini arttırdığı ortaya kondu. RTEÜ Heyelan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ayberk Kaya, “Yaptığımız en büyük tespitlerden biri, ağaçların denetimsiz biçimde kesilerek çaylık yerlere çevrilmesidir. Çay bahçeleri bu alanlarda önleyici değil de tetikleyici bir rol almaktadır” dedi.

Doğu Karadeniz’de her yıl can ve mal kayıplarının yanında alt ve üst yapıda hasara neden olan sel, heyelan ve taşkınların nedenleri ve alınabilecek tedbirleri araştıran RTEÜ Heyelan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi, çalışmalarını sürdürüyor. Bilim insanlarının araştırmalarında; bölgede en çok afetin yaşandığı Rize’de, yoğunluktaki çay bitkisinin kök derinliğinin toprak bütünlüğünü sağlayamaması, yanlış arazi kullanımı ve denetimsiz ağaç kısmının, heyelan riskini artırdığı ortaya kondu. Muhtemel afetlerin önüne geçmek için bölgenin heyelan risk raporunu da oluşturan uzmanlar, vatandaşların bu haritadan yararlanarak, bölgelerindeki risklerin farkına varmasına dikkati çekti.

‘EN BÜYÜK TESPİT DENETİMSİZ AĞAÇ KESİMİ’

‘ÇAY BAHÇELERİ ÖNLEYİCİ DEĞİL, TETİKLEYİCİ ROL ALMAKTA’

Bölgede sürdürülen çalışmayla heyelan risk alanlarının belirlendiğini kaydeden Prof. Dr. Kaya, “Toprak kayması olayının meydana gelmesinin en büyük nedeni bölgemizin içinde bulunduğu ağır topografik koşullar ve jeolojik şartlar bitki örtüsünün heyelan tipi olayları tetiklemesine yol açacak özelliklere sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Heyelan riski taşıyan yerlerin çay tarımına açılması da bu riski artırmakta. Çay bitkisinin kökleri olağan ağaç kökleri üzere uzun ve sağlam olmadığından riskli bölgelerde heyelan riskini epeyce artırmakta. Çay bahçeleri bu alanlarda önleyici değil de tetikleyici bir rol almaktadır. Bu tıp riskli yerlerde ormanlık toprakların çay tarımına açılmasından evvel AFAD ve Özel Yönetim takımları tarafından bir görüş beyan edilmesi gerekmektedir. Biz vilayetimizle ilgili 2021 içerisinde Vilayet Afet Risk Azaltma Planı kapsamında bölge bölge araştırma yaparak hangi lokasyonların heyelan riski taşıdığı, hangi alanların çaylık bölgelerde heyelan riski taşıdığını belirledik. Bunun haricinde çığ potansiyeli olan yerler, kaya düşmesi yaşanabilecek bölgeleri de belirledik” diye konuştu.