Nöbetçi Eczaneler
Hava sıcaklığı mevsim normallerinin üzerinde seyrederken, ülkemiz güneş ışınlarının ağır ulaştığı bir coğrafya olarak dikkat çekiyor. Hayatımız için son derece değerli olan güneş ışınları, psikolojiyi düzeltirken, D vitamini sentezinde kilit rol oynuyor. Birtakım hastalıklar üzerine güzelleştirici tesiri olan güneş ışınlarına uzun müddet maruz kalmak ise birtakım olumsuzlara yol açıyor. Global iklim krizi nedeniyle ağır güneşli günler yaşandığını hatırlatan Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Ülker Gül, güneşe denetimsiz maruziyetin akut ve kronik yan tesirlerine dikkat çekerek, “Güneş yanığı, bronzlaşma, kullanılan ilaçların güneş teması ile deride alerji üzere akut tesirlere yol açarken, fotoyaşlanma ve kanser üzere kronik tesirler de görülüyor. Bu nedenle güneşten hakikat biçimde korunmak hayati kıymet taşıyor” dedi.
Yaşam uzunluğu maruz kalınan UV dozunun yüzde 80’ine çocukluk devrinde ulaşıldığını söz eden Gül, “Deride görülen değişikliklerin yüzde 90’dan fazlası kronik güneş hasarına bağlı. Bu nedenle çocukluk periyodundan itibaren, güneşten korunma metotları alışkanlık haline gelmeli” diye konuştu.
UVA ve UVB ışınlarına uzun müddetli maruz kalmanın Fotoyaşlanma problemine yol açtığını söyleyen Gül, “Yaş aldıkça ortaya çıkan cilt değişikliklerinin birden fazla güneşe maruz kalmayla hızlanarak daha besbelli hale geliyor. Derimiz epidermis, dermis ve deri altı dokusu olmak üzere 3 katmandan oluşuyor. Dermis, cildin pürüzsüz, genç görünümünden sorumlu olan kolajen, elastin ve kıymetli lifler üzere proteinler içeriyor. UV radyasyonu bu değerli proteinlere ziyan vererek Fotoyaşlanmaya neden oluyor” biçiminde konuştu. Yeryüzüne ulaşan ışınların yüzde 95’i UVA, yüzde 5’i ise UVB’den oluşurken, fotoyaşlanmada rol oynayan güneş yanıklarının yüzde 85’inden UVB sorumlu.
Güneşten korunmada temel prensip ultraviyolenin ağır olduğu 10.30 ile 15.00 saat aralığında dışarı çıkmamak olurken, bilhassa UVB dozunun yaklaşık yüzde 72’sine yaz aylarında maruz kalınıyor. Ozon katmanındaki incelme sonucu yeryüzüne ulaşan UVB ölçüsünün arttığını söyleyen Gül, “Gölge ya da bulutlu havada ultraviyoleden büsbütün korunmak sıkıntı. Derinin yanı sıra dudakları da korumak gerekiyor. Kırışıklık, sarkık cilt, koyu leke, bariz kan damarları, ciltte renk eşitsizliği, kuruma ve sertleşme fotoyaşlanma belirtileri ortasında gösteriliyor” halinde anlattı.
Güneşten esirgeyici eser kullanımında birtakım prensiplere işaret eden Gül, “Ürünler güneşe çıkmadan 15-30 dakika evvel deride boş alan bırakılmaksızın bol ölçüde sürülmeli. Gerçek muhafaza için kullanım ölçüsü santimetrekare deriye 2 mg olmalı. Az ölçü sürülen eserler sonucunda muhafaza da az oluyor. Güneş altında vakit geçirilecek ise güneşin ağır olduğu saatlerde 2 saatte bir, öteki saatlerde 3 saatte bir tekrar yapılmalı. Yüzme, elleri yıkama, terleme, duş alma durumlarında eserler tekrarlanmalı. Kapalı alana döndükten sonra hami eser uygulanan yerler yıkanarak temizlenmeli” sözlerini kullandı.