Nöbetçi Eczaneler
Gaziantep, Giresun, Gümüşhane sahur vakti ne vakit ve 12 Nisan Çarşamba Gaziantep, Giresun, Gümüşhane sahur saat kaçta bitiyor soruları Ramazan’ın başlamasıyla sık sık sorulmaya başlandı. Sahur vaktini bekleyen vatandaşların merak ettiği bahis için ayrıntıları ele aldık. Pekala, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane sahur vakti ne vakit? 12 Nisan Çarşamba Gaziantep, Giresun, Gümüşhane sahur saat kaçta bitiyor?
SAHUR NEDİR, NEDEN SAHURA KALKILIR?
Sözlükte “sabah olmadan evvelki vakit, gecenin son üçte biri” manasındaki seher sözüyle birebir kökten gelen sahûr (sehûr, sühûr), dinî bir terim olarak oruç tutmaya hazırlık olmak üzere fecrin doğmasından evvel yenen yemeği söz eder. Kimi hadislerde bunun için “ekletü’s-sehar / ekletü’s-sühûr” tabiri kullanılmıştır. Sahur sözü çok sayıda hadiste geçmektedir (Wensinck, el-Mu?cem, “?vm” md.). Tefsir, hadis ve fıkıh kaynaklarının ortaklaşa verdiği, başlangıçta oruç yasakları geceden başladığı halde Bakara mühletinin 187. âyetiyle bu mühletin fecre kadar uzatıldığı istikametindeki bilgi dikkate alındığında sahura imkân veren temel meşruiyet kanıtı bu âyetin, “Fecirden siyah ip beyaz ipten sizin için ayırt edilir hale gelinceye kadar yiyin ve için” meâlindeki kısmı olup sahura kalkmanın dinen teşvik edildiğini gösteren destek mevzuya ait hadislerdir. Oruç tutacak kişinin sahur yemeği yemesinin mendup olduğu konusunda İslâm âlimleri icmâ etmiştir (İbnü’l-Münzîr, s. 104).
“Sahura kalkın, çünkü sahurda rahmet vardır” üzere kelamlarıyla sahur yemeğini teşvik eden Hz. Peygamber’in (Buhârî, “?avm”, 20; Nesâî, “?ıyâm”, 18-19, 24; Tirmizî, “?avm”, 17) uygulamalarıyla da sahura kıymet verdiği görülür. Kimi hadislerde sahurun büsbütün terkedilmeyip bir yudum su ile bile olsa yerine getirilmesi tavsiye edilmiş, sahura kalkanların Allah’ın rahmetine ve meleklerin duasına mazhar olacağı belirtilmiş (Müsned, III, 12), sahur yemeği “mübarek gıda” olarak nitelenmiştir (Ebû Dâvûd, “?avm”, 17; Nesâî, “?ıyâm”, 25-26). Bütün bu kanıtları dikkate alan fakihler sahura kalkmanın kararının sünnet olduğu sonucuna varmışlardır. Bu bağlamda mendup ve müstehap sözlerinin kullanımının ise fıkıh tarzındaki geniş manasına nazaran olduğu anlaşılmaktadır. Birtakım hadislerde tabir edildiği üzere (İbn Mâce, “?ıyâm”, 22) sahurun tutulacak oruca güç yetirebilmek için bedene besin sağlama emeli taşıdığı açık olmakla birlikte sahura kalkan müminin asıl amacı Hz. Peygamber’in sünnetini yerine getirerek bu vaktin feyiz ve rahmetinden yararlanmaya ve sonuçta Allah’ın hoşnutluğunu kazanmaya çalışmak olmalıdır.
Sahurun, müslümanların orucunu Ehl-i kitabın orucundan ayıran bir özellik olduğunu tabir eden hadis (Müslim, “?ıyâm”, 46; Ebû Dâvûd, “?avm”, 16; Nesâî, “?ıyâm”, 27; Tirmizî, “?avm”, 17) açıklanırken bu durumun müslümanlara evvelki ümmetlere nazaran sağlanan bir kolaylık olduğu, hasebiyle Ehl-i kitap’tan farklı davranarak sahura kalkmanın bu nimetin şükrü manasına geleceği belirtilir. Sahuru son vaktine kadar uzatma, iftarı birinci vaktinde yapma ve namazda sağ eli sol el üzerine koymanın peygamberlerin özelliklerinden olduğuna dair rivayet (el-Muva??a?, “?a?rü’?-?alât”, 46; Abdullah b. Yûsuf ez-Zeylaî, II, 470) evvelki hadisle çelişir görünmekle birlikte, -muhtemelen birinci hadisin genel kabul görmesine karşılık ikincisinin rivayetiyle ilgili sıkıntıların bulunması sebebiyle- bahse ait yapıtlarda bunların uzlaştırılması üzerinde durulmamaktadır. Meselâ Tahâvî ikinci hadise yer vermezken (Şer?u Müşkili’l-âs_âr, I, 417-421) Kâsânî açıklama yoluna girmeksizin her ikisini nakleder (Bedâ?i?, II, 105). Bu durumla ilgili İbnbidîn’in aktardığı yorumdan da yararlanarak (Reddü’l-mu?târ, II, 420) evvelki ilâhî dinlerde sahur uygulaması varken bir mühlet sonra terkedilmiş olduğu, hasebiyle ikinci hadiste aslî haliyle ilâhî dinlerdeki karara işaret edildiği söylenebilir. Buna nazaran birinci hadiste Resûl-i Ekrem’in kendi devrindeki yahudi ve hıristiyanları kastetmiş olması olasıdır. Şah Veliyyullah’ın sahurda rahmet olduğuna dair hadisten hareketle sahurun yararlarını açıklarken ortaya koyduğu fikir bu yorumu destekleyici niteliktedir: Sahur yemeğiyle bir yandan bedene oruca dayanmasına yardımcı olacak güç sağlanır, öteki yandan insanların daha dindar olma eforuyla dini zorlaştırmaya ve dinin getirdiği yükümlülüklerde değişiklik yapmaya yeltenmeleri önlenmiş olur. Gerçekten Hz. Peygamber bizim orucumuzla Ehl-i kitabın orucu ortasındaki temel farkın sahur yemeği olduğunu belirtmiştir. Bu sözde Ehl-i kitabın dinlerinde tahrifat yaptığına işaret vardır. Onların bu tavrına ters davranmak dinin aslî haliyle korunmasına katkı manası taşır (?üccetullahi’l-bâliga, II, 52). İki hadisin manasını uzlaştırmak üzere, Resûl-i Ekrem’in kendi ümmetinden ayrıldığı durumlar (ona has olmak üzere farz, haram yahut mubah kılınanlar) bulunduğu üzere başka peygamberlerin sahur konusunda kendi ümmetlerinden ayrıldığı formunda bir izah yapılabilir.
Sahur vakti fakihlerin çoğunluğuna nazaran gecenin son yarısının, birtakım Hanefî ve Şâfiîler’e nazaran son altıda birinin başlangıcıyla tan yerinin ağarması ortasındaki vakit dilimidir. Şafak sökmesi yahut tan yerinin ağarmasıyla kastedilen ise sabah namazı ve orucun başlangıç vaktinin girmesidir (bu vakitle ilgili hadisler ve yorumları için bk. FECİR). Hz. Peygamber, kendi periyodunda İbn Ümmü Mektûm’un okuduğu sabah ezanından evvel Bilâl-i Habeşî’nin teheccüd namazına yahut oruç için sahura kalkacakları uyandırmak üzere okuduğu ezanın sahur yemeğine mahzur olmadığını söz eden hadisi (Buhârî, “?avm”, 17; Ebû Dâvûd, “?avm”, 18), sahura kalkmayı özendirme yanında sahur yemeğinin olabildiğince geciktirilmesinin uygun olduğu manasını da içermektedir. Resûl-i Ekrem’in sahur uygulamalarıyla ilgili rivayetler de bunu destekleyici nitelikte olup çabucak hepsinden onun sahur yaptıktan sonra uzun bir mühlet geçmeden (elli âyet kadar okunabilecek bir vakit geçince) sabah namazını kıldırdığı anlaşılmaktadır (Buhârî, “?avm”, 20, “Teheccüd”, 8; Müslim, “?ıyâm”, 47; Nesâî, “?ıyâm”, 20-22). Bu mevzudaki kanıtları pahalandıran fakihler sahuru son vaktine bırakmanın müstehap olduğu sonucuna varmışlardır. Lakin bu karar imsak vaktinin girmesiyle sonludur; vaktin girip girmediğinde tereddüt ediliyorsa yiyip içmek mekruh olur (bu konuda karşılaşılabilecek birtakım durumların kararları için bk. İMSAK; ORUÇ). Fakihlerin çoğunluğuna nazaran -oruç tutmama kastı yoksa- sahur yemeği oruca niyet yerine geçer; Şâfiî mezhebinde ise sahura kalkmak niyet yerine geçmez.
12 Nisan Çarşamba GAZİANTEP, GİRESUN, GÜMÜŞHANE SAHUR VAKTİ NE VAKİT?
12 Nisan Çarşamba GAZİANTEP sahur vakti: 04:28
12 Nisan Çarşamba GİRESUN sahur vakti: 04:16
12 Nisan Çarşamba GÜMÜŞHANE sahur vakti: 04:13