Nöbetçi Eczaneler
Medical Point Gaziantep Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Muhammed Sait Dağ, tüm kanserlerde olduğu üzere gastrointestinal sistem kanserlerinde de sağ kalım müddetini belirleyen en değerli faktörün erken evrede teşhis konması olduğunu bildirdi.
Medical Point Gaziantep Hastanesi’nden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Doç. Dr. Dağ, tüm dünyada kardiovasküler hastalıklardan sonra en değerli ikinci vefat sebebinin kanser olduğunu belirterek, gastrointestinal sistem kanserlerinin (GİSK) erkeklerde akciğer ve prostat, bayanlarda göğüs kanserinden sonra en sık görülen ve mevte sebep olan kanserler olduğunu bildirdi.
GİSK’in, yemek borusu, mide, karaciğer, safra kesesi, pankreas, ince ve kalın bağırsak kanserlerini içerdiğine dikkati çeken Dağ, “Tüm kanserlerde olduğu üzere gastrointestinal sistem kanserlerinde de sağ kalım mühletini belirleyen en değerli faktör erken evrede teşhis konmasıdır. Bu kanser tiplerine ne kadar erken evrede teşhis konursa küratif tedavi bahtı o kadar yüksek olacaktır. Kanserlerin çeşidine nazaran değişmekle birlikte çoklukla erkeklerde daha sık görülmektedir.” tabirlerini kullandı.
Dağ, birçok hastanın erken evrede çoklukla asemptomatik olduğundan teşhisin çoklukla ileri evrede konduğuna işaret ederek, bu yüzden erken teşhis için tarama programlarına gereksinim duyulduğunu bildirdi.
Risk faktörleri
Doç. Dr. Dağ, gastrointestinal sistem kanserleri hakkında bilgiler vererek, yemek borusu kanserlerinin belirtilerinin katı besinlerle olan yutma zahmeti, üst karın-göğüs bölgesinde ağrı, kilo kaybı, kusma, kanama üzere şikayetler olduğunu aktardı.
Hastalarda bu şikayetlerin olması durumunda kesinlikle endoskopik inceleme yapılması gerektiğini belirten Dağ, şunları kaydetti:
“Sigara, alkol, reflüye ikincil hastalık, obezite, tylosis üzere genetik hastalıklar değerli risk faktörleri olarak sıralanabilir. Mide kanserli hastalarda da hastalık ilerledikçe bulantı, kusma, kilo kaybı, epigastrik bölgede ağrı yahut ele gelen kitle, kanama üzere şikayetler görülür. Alkol, sigara, helikobakter pilori enfeksiyonu, atrofik gastrit, berbat beslenme alışkanlıkları ve ailede mide kanseri hikayesi olması kıymetli risk faktörleri olup, bu durumların varlığında endoskopik inceleme gerekir. Pankreas kanserleri, daha ender ve ekseriyetle daha ileri yaşlarda görülen, son derece makûs seyirli kanserlerdir. Klinikte karın üstü ağrı, kilo kaybı, sarılık, bulantı, kusma, dışkı renginde açılma, sırt ağrısı üzere şikayetler görülür.
Diyabet, sigara, alkol, obezite, kronik pankreatit ve ailede pankreas kanseri hikayesi olması kıymetli risk faktörleridir. Bu üzere durumlarda endoskopik ultrasonografi ve öteki radyolojik formüllerle tarama yapılması gerekmektedir. Karaciğer kanseri kıymetli bir gastrointestinal sistem kanserleri olup, altta yatan majör risk faktörü değişik sebeplere bağlı olarak gelişen karaciğer sirozu varlığıdır. Kronik hepatit b ve c enfeksiyonları, obezite, karaciğer yağlanması, diyabet, aflatoksin maruziyeti, Wilson hastalığı, hemakromatozis, alkol tüketimi değerli risk faktörleri olup radyolojik görüntüleme usulleri ile tarama yapılmalıdır.”
“Yüksek riskli hasta kümelerine tarama programları acilen uygulanmalı”
Dağ, kalın bağırsak kanserlerinde erken teşhisin ve tarama programlarının epey değerli olduğuna dikkati çekerek, bu tıp kanserlerde kalın bağırsak segmentine nazaran hastanın şikayetleri ortasında karın ağrısı, kabızlık, ishal, şişkinlik, kilo kaybı ve rektal kanamanın öne çıktığını bildirdi.
Doç. Dr. Dağ, “Kalın bağırsak sorunu olan hastaların bağırsak alışkanlığında değişiklikler, 50 yaş ve üzerindeki hasta grubundakilerde, açıklanamayan kilo kaybı, demir eksikliği anemisi, rektal kanama ve ailede kolon kanseri hikayesi olması durumunda, kesin teşhiste altın standart olan kolonoskopi ile tarama yapılması gerek. Gastrointestinal sistem kanserlerine erken teşhis konulamadığı durumlarda, son derece makus prognozlu kanserlere neden olabilir. Yüksek riskli hasta kümelerinde ve alarm semptomlarının varlığında tarama programları ve tanısal testler acilen uygulanmalı. ” ihtarında bulundu.