Nöbetçi Eczaneler
Fransa’nın başşehri Paris’in Nanterre banliyösünde polisin 17 yaşındaki Cezayir asıllı Nahel M. isimli genci öldürmesinin akabinde salı günü başlayarak şiddet olaylarına dönüşen şovlar, güvenliğin artırılmasına karşın devam ediyor. Ülkede dozu her geçen gün artan ırkçı ve ayrımcı siyasete bir reaksiyon olduğu belirtilen protestolar nedeniyle Paris, Nanterre, Marsilya, Nosiy-le-Sec başta olmak üzere birçok kentte halk sokağa döküldü. Bordo ve Lille kentlerindeki olaylara müdahale etmek için bilhassa terör ve organize cürümlere karşı gayret eden RAID ismi verilen özel polis timi görevlendirildi. Paris’te dünyaca ünlü markaların bulunduğu Rue de Rivoli bölgesinde ise büyük çapta yağma yaşandığı bildirildi.
Fransa’da son yıllarda polisin ölümcül güç kullanımındaki karanlık sicili dikkat çekiyor. France24’ün haberine nazaran, ülkede polis, 2023’ün başından bu yana 3, 2022’de 13 kişiyi dur ihtarına uymadığı için vurarak öldürdü. Uzmanlar Cumhurbaşkanı Macron periyodunda kabul edilen 2017 tarihli güvenlik yasa tasarısının bunda tesirli olduğunu belirtiyor. Terörizmle uğraşın amaçlandığı bu tasarı, polisin silah kullandığında yasal çerçeveyi tehlikeli bir biçimde genişleteceği gerekçesiyle eleştiriliyordu. Çalışmada, polislerin araçlarında öldürdüğü kişi sayısının, tasarının yasalaşmasının akabinde 5 kat daha fazla olduğu sonucuna ulaşıldı. Araştırmacılar, kamusal itaatsizliğin bu kadar bir artışa münasebet gösterilemeyeceğini savunurken, 2017’den bu yana trafik çevirmesinde hayatını kaybedenlerin birçok siyahi yahut Arap kökenli bireyler olması, polis içinde ırkçı bir yapılanma mı var sorusuna neden oldu.
Birleşmiş Milletler (BM), gelişme karşısında “Fransa’nın, kolluk kuvvetlerindeki derin ırkçılık ve ayrımcılık sıkıntılarını önemli biçimde ele almasının zamanıdır” tabirini kullandı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) Sözcüsü Ravina Shamdasani, barışçıl halde toplanmanın kıymetini vurgulayarak, yetkililerden, polisin şovlarda şiddet içeren ögeleri ele almak için güç kullanımının kimi unsurlara hürmet gösterdiğine her vakit emin olmalarını istediklerini belirtti. Kelam konusu unsurların yasallık, gereklilik, ölçülülük, ayrımcılık yapmama, ihtiyatlı olma ve hesap verilebilirlik olduğuna dikkati çeken Shamdasani, “Orantısız güç kullanımına ait tüm tezler, süratle soruşturulmalıdır” dedi.
Konuyla ilgili dün açıklama yapan Fransa Başbakanı Elisabeth Borne, gazetecilerin harika hal sorusunu, “Şu an bir şey diyemem lakin tüm seçenekleri değerlendiriyoruz” formunda yanıtladı. İçişleri Bakanı Gerald Darmanin ile bir polis karakoluna yaptığı ziyarette konuşan Borne, gece yaşanan şiddet olaylarını “dayanılmaz ve affedilemez” olarak nitelerken, karışıklığı gidermek için tüm seçeneklerin inceleneceğini söyledi.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron dün yaptığı açıklamada olayların sebebine değinmek yerine sansür talebinde bulundu. Macron, toplumsal medyanın şiddeti körüklediğini belirterek “hassas içeriklerin” kaldırılmasını istedi. Toplumsal medya vasıtasıyla “şiddetin taklit edildiği” değerlendirmesinde bulunan Macron, bunun genç yaştakileri bir nevi gerçek dünyadan kopardığını tabir etti. Macron, “Bazı (gençlerin) sokakta kendilerini zehirleyen görüntü oyunlarını oynadığı hissine kapılıyoruz” dedi. Fransız Cumhurbaşkanı toplumsal medya şirketlerinden, “kargaşa” daveti yapan kullanıcıların kimliklerini açıklamalarını talep edeceklerini belirtti.
Fransa İçişleri Bakanı Darmanin, perşembe gecesi yaptığı açıklamada, şovlar nedeniyle 5 bini başşehir Paris’te olmak üzere Fransa genelinde 40 bin polisi görevlendireceğini duyurmuştu. İle-de-France bölgesinde de 3 gecedir süren olaylar nedeniyle bu bölgede perşembe lokal saat ile 21.00’den itibaren tüm otobüs ve tramvay seferleri iptal edildi. Olaylar nedeniyle Clamart kentine ek olarak, Neuilly-sur-Marne, Savigny-le-Temple ve Compiegne kentlerinde de gece saatlerinde sokağa çıkmak yasaklandı.
Fransa İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, yaşanan şiddet olayları nedeniyle gözaltına alınanların sayısının 1000’e yükseldiği duyuruldu. Olaylarda ayrıyeten 249 polis ve jandarmanın yaralandığı belirtildi. Şovların üçüncü gecesinde başşehir Paris, kuzeydeki Lille, güneydeki Marsilya ve öteki kentlerdeki göstericiler kamu binalarını, dükkanları, ATM’leri ve araçları ateşe verdi, kimi mağazaları ise yağmaladı. Paris’in doğu banliyölerinden Clichy-sous-Bois’deki göstericiler ilçe meclis binasının girişini ateşe verdi. Aubervilliers banliyösünde ise 2024 Paris Olimpiyatları için inşa edilen su sporları eğitim merkezinin yakınına park edilen otobüsler yakılırken, binada hasar meydana geldi.
Fransa’da olaylar büyürken Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve eşinin, İngiliz müzikçi Elton John konserinde eğlendiği manzaralar ise ülkede infiale sebep oldu. Toplumsal medyada yayılan manzaralarda Macron, eşi Brigitte ile birlikte Paris’teki Accor Arena’daki yapılan konserde dans ederken görüldü. Birçok Fransız, Macron’a büyük reaksiyon gösterdi.