Nöbetçi Eczaneler
Fotoğrafçı Yücel Erdaş, Nevşehir’in Avanos ilçesinde körüklü fotoğraf makinesiyle siyah-beyaz fotoğraflarını çektiği turistlere nostalji yaşatıyor.
Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmından 2005 yılında mezun olduktan sonra 2019’a kadar çeşitli hafriyat çalışmalarında misyon alan Erdaş (49) daha sonra çocukluğundan beri ilgi duyduğu fotoğrafçılığa yöneldi.
Bir müddet Mardin ve İstanbul’da siyah-beyaz fotoğraf çekerek turistlere nostalji yaşatan Erdaş yaklaşık bir ay evvel geldiği Nevşehir’in Avanos ilçesinde bu işi sürdürüyor.
Yücel Erdaş, AA muhabirine, fotoğrafçılığa farklı giriş yapmak istediği için halk ortasında körüklü model olarak bilinen “alaminüt fotoğraf makinesi” temin etmeye çalıştığını, bunda başarılı olamayınca karanlık oda özelliğine sahip kendi makinesini tasarladığını söyledi.
Erdaş, 1920’lerden 1960’lara kadar yaygın kullanılan alaminüt fotoğraf makinesinde kamera ve karanlık odanın bir ortada bulunduğunu, bu biçimde bir teknikle çalışarak siyah-beyaz fotoğraf elde etmenin heyecan verici olduğunu belirtti.
Bu tıp makinelerle sokak fotoğrafçılığı kavramının da ortaya çıktığını lisana getiren Erdaş şöyle konuştu:
“Bu makinelerin yalnızca koleksiyonerlerin elinde dekoratif maksatlı olduğunu, yeni üretimin olmadığını gördüm. Bu makineyi tasarlayabilir miyim diye araştırma içine girdim. Belirli bir hazırlık kademesinden sonra birinci kameramı tasarladım. Yalnızca objektifi satın aldım, kalan kesimler kendi dizaynım. Bu çeşit kameraların özelliği, içinde kimyasallar var, fotoğraf çektikten sonra baskıyı kamera içinde yaparsınız ayrıyeten bir karanlık odaya yahut yere gereksinim yok. Elektrik yahut güç kaynağına gerek duyulmaz. Bunda kullanılan fotoğraf kartları kırmızı ışıktan etkilenmiyor. Bu da bize kırmızı ışık altında çalışabilme imkanı verir. Bu, laboratuvar ortamının küçük bir örneği üzere düşünülebilir. Bu kültürün gelecek nesillere aktarılması için Avanos’un düzgün bir yer olduğunu düşünüyorum. Avanos, sanat ve sanatkarların paha gördüğü bir yer. Avanos’a yakışır bir iş yaptığımı düşünüyorum. Buradaki sanat ortamına ve kültüre katkı sunacak küçük bir gayret olarak görüyorum.”
Turistler hatıra fotoğrafı için objektifin karşısına geçiyor
Erdaş’ın oluşturduğu “Avanos Hatırası” yazılı dekorda siyah-beyaz fotoğraf çektiren Azerbaycanlı turist Samile Aliyeva da Kapadokya gezisi kapsamında ziyaret ettiği ilçede eski üslup fotoğraf makinesi görünce ilgisini çektiğini söz ederek “Kardeş ülkeye gezmek için geldim. Burada eski teknikle fotoğraf çekildiğini görünce kameranın karşısına geçtim. Bu hoş fotoğrafı konutumun başköşesinde saklayacağım.” dedi.
Nazlısu Yıldırım ise cep telefonuyla gün içinde pek çok fotoğraf çektiğini lakin eski tekniğe sahip fotoğraf makinesinin karşısına geçmenin heyecan verici olduğunu lisana getirdi.
Mehmet Aras da fotoğrafa meraklı olduğunu lakin birinci kere alaminüt fotoğraf makinesi ile karşılaştığını ve düşünmeden objektife poz verdiğini söyledi.
Makine ile ilgili Erdaş’tan bilgi aldığını anlatan Aras, “Bu, çok değişik bir fotoğraf çekim üslubu. Yıllar evvel insanlara tanıdık gelen şeyler bizim için farklı olabiliyor. Fotoğrafçılığa ilgimiz olunca da bu türlü bir sistemi görünce kaçırmak istemedik. Fotoğraf çektirdik, bizim için çok hoş bir hatıra oldu.” tabirini kullandı.