Nöbetçi Eczaneler
Eskişehir‘de hafriyat çalışmalarının sürdüğü Şarhöyük’te Kurtuluş Savaşı’nda Türk askerleri tarafından kazılmış siperlere ulaşıldı.
Kent merkezine yakın bir bölgede bulunan Şarhöyük’te 1989’dan bu yana hafriyat çalışmaları sürüyor.
Geçen yıl “Cumhurbaşkanı Kararlı Kazı” statüsüne alınan höyükte Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mahmut Bilge Baştürk ve grubunun gerçekleştirdiği hafriyatlarda Kurtuluş Savaşı’nda (1919-1922) kullanılan siperlere rastlandı.
Türk askerleri tarafından kazıldığı tespit edilen siperlerde 1915-1917 yıllarında üretilen mühimmat da bulundu.
Kazı Lideri Doç. Dr. Baştürk, AA muhabirine, öteki ismi “Dorylaion” olan Şarhöyük hafriyatlarının birinci defa 1989’da periyodun rektörü Yılmaz Büyükerşen’in teşebbüsleriyle ve merhum Prof. Dr. Muhibbe Darga başkanlığında başlatıldığını belirterek, 2005’te ise Anadolu Üniversitesinin akademisyenlerinden merhum Prof. Dr. Taciser Tüfekçi Sivas tarafından sürdürüldüğünü söyledi.
Şarhöyük’te çalışmalarını sürdürdüğünü belirten Baştürk, şöyle konuştu:
” Eskişehir‘in yıllar içinde geçirdiği bütün kültürel katmanları Şarhöyük’te görebiliyoruz. Şu anda milattan evvel 5000 yıllarına kadar arkeolojik materyale ulaşabildik. Kalkolitik Devir’e kadar gidebiliyoruz. Ova düzeyinde bölgede bulunan tek kalkolitik yerleşim. Çok güçlü Erken Tunç Çağı izleri var. Sonrasında Hitit, Frig, Klasik ve Helenistik Periyot epeyce kuvvetli bir halde temsil ediliyor. Bizans Kalesi ile Şarhöyük’te yerleşme bitiyor lakin eteklerinde yerleşme sürüyor. Şarhöyük, Kalkolitik Devir’den başlayıp Türklerin Anadolu’yu fethine kadar uzanan süreçte kesintisiz bir yerleşime mesken sahipliği yapmış bir bölge.”
“Antik Dorylaion Zirvesi’nde Türk siperleri”
Doç. Dr. Baştürk, Şarhöyük’ün Kurtuluşu Savaşı sırasında Kütahya- Eskişehir Muharebeleri’nde kullanıldığını belirlediklerini söyledi.
Bölgedeki hafriyatlarda birtakım bulgulara rastladıklarını lisana getiren Baştürk, şu bilgileri verdi:
“Kurtuluş Savaşı’nda höyük üzerinde açılmış siperleri, kullanılan mühimmatı görmeniz mümkün. Bunları arkeolojik olarak kaydettik. Höyükte rastladığımız siperlerin Yunan arşivlerinde işgal kuvvetleri tarafından çekilmiş fotoğraflarını bulduk. Fotoğrafın üzerinde Yunanca ‘Antik Dorylaion Zirvesi’nde Türk siperleri’ yazıyor. Bizim kazdığımız bölgedeki siperlerin fotoğrafını çekmişler. Siperlerin içinde Türk ordusunun değil Yunan askerlerinin kullandığı mühimmatları bulduk. Yunan ordusu bölgeyi ele geçirdikten sonra çok sayıda mermi atıldığını tespit ettik. Buradan Yunan ordusunun çatışarak çekildiğini anlıyoruz. Mühimmatları incelediğimizde 1915-1917 yılları imalatı olduğunu belirledik. Bu siperler, Çanakkale’deki tabyalar üzere değil, çabukla açılmış siperler. Direkt toprağa kazılmış çukurlar halinde. Buraya siper kazılmasının nedeni ise bütün ovaya hakim bir zirve olması.”
Arkeopark projesi dayanak bekliyor
Şarhöyük’ün Anadolu arkeolojisi ve Eskişehir için ehemmiyetine dikkati çeken Baştürk, şunları söyledi:
“Bölge, kent merkezi tarafından çevrelenmiş durumda. Güzel korunmuş bir halde. Bu yüzden Eskişehir’in tüm tarihini Şarhöyük’te görmek mümkün. Höyüğün eteklerine yakın bir yerde arkeopark projesi geliştirdik. Tarih öncesinden Kurtuluş Savaşı’na kadar Eskişehir’in gelişiminin tüm evrelerini görebileceğiniz bir arkeopark kurulması fikrimiz var. Yerli ve yabancı turistler ile öğrencilerin Eskişehir’de yaşananları, höyük üzerindeki mimarinin replikalarını görebileceklerini bir çalışma yapmayı amaçlıyoruz. Gerekli takviye verilirse bu projeyi hayata geçirmek istiyoruz. Şarhöyük’te 7 bin yıllık kesintisiz bir ömür sürülmüş. Bu şimdiki datalara nazaran bir tarih lakin ova düzeyinin altında da katmanlarının olduğunu biliyoruz.”