Nöbetçi Eczaneler
Ekonomist Prof. Dr. Öz: “Dolaysız vergilerin hissesinin arttırılması gelir dağılımındaki dengeyi sağlayacak”
KÜTAHYA Kütahya Tasarım Teknokent Genel Müdürü ekonomist Prof. Dr. Ersan Öz, vergi gelirleri içerisinde dolaysız vergilerin hissesinin arttırılmasının gelir dağılımındaki dengeyi sağlayacak bir öge olarak kabul edildiğini söz etti.
Öz, ek vergiler ve gündemdeki vergi ıslahatı tartışmalarını İHA’ya kıymetlendirdi. Vergi adaletinin temini açısından dolaysız vergilerin hissesinin artırılarak dolaylı vergilerin hissesinin azaltılmasının yılların sorunu olduğuna dikkat çeken ekonomist Ersan Öz, ” Türkiye, dolaylı vergilerin yüklü olduğu bir mali yapı üzerinde. Dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki hissesi yüzde 60’ların üzerinde seyrediyor. Dolaylı vergi oranının yüksek olması ise vergi adaletinde bozulma manasına geliyor. Vergi gelirleri içerisinde dolaysız vergilerin hissesinin arttırılması gelir dağılımındaki dengeyi sağlayacak bir öge olarak kabul ediliyor. Ama, bizim üzere hala gelişim sürecini devam ettiren ve vakit zaman da gerek dalgalı ekonomik konjonktür gerekse zelzele, sel, yangın ve gibisi afetler nedeniyle ek maliyetlerle karşı karşıya kalan ülkeler için dolaylı vergiler, bütçe gelirlerine süratli bir biçimde yansıdığı için kurtarıcı bir araç olarak kullanılabiliyor. Zira bütçe istikrarının de sağlanması gerekiyor. Son vakitlerde anılan sebeplerle bütçe istikrarında birtakım bozulmalar yaşandı ve KDV-ÖTV üzere bütçeye süratli olumlu yansıyacak vergilerde düzenlemeler yapılmıştı. Yılmaz’ın açıklamalarında vergi ıslahatına ait cümlelerde vergi artış yahut azalışından çok vergi sisteminin modernize edilmesi, sadeleştirilmesi üzere konuların üzerinde durulduğu görülüyor. Vergi ıslahatına ait atılacak adımların şimdi ne olacağı netlik kazanmamakla birlikte orta vadeli programın açıklanmasıyla netleşecektir diye düşünüyoruz” dedi.
“Reform dediğimiz vakit sisteme tam bir bakış yararlı olacaktır”
“Vergi ıslahat düzenlemeleri dendiği vakit akla çabucak birikmiş tahsilatları temizlemek için tekrar yapılandırma yahut af düzenlemeleri gelmemeli, yeni vergiler getirmek, ek vergiler yahut mevcutlarda oran artışı azalışı gelmemeli” diyen Prof. Dr. Ersan Öz, “Reform dediğimiz vakit sisteme tam bir bakış yararlı olacaktır. Bu tam bakış ve yapılan tahliller sonucunda yapılacak düzenlemelerin tek gayesi vergi şuurunun karşılıksız vergi ödeyen mükellef üzerinde kalıcı yerleştirilmesi olmalıdır. Bu tarafta oluşturulacak bir vergi psikolojisi idaresi tahminen de istek ettiğimiz adil vergi sistemini otomatik olarak resen inşa edecek, vergi mimarisi türel ve ekonomik hayatın olağan akışında şekillenecektir. Gerek vergi ıslahatı gerekse vergi öznesiyle başlayan birçok alana dair çok bedelli uzman ve akademisyenlerden oluşan vergi kurulumuzun çalışmaları ve raporları var. Bu çalışmalar yarar mülahaza edilerek hazine ve Maliye Bakanlığımıza arz ediliyor” sözlerine yer verdi.
“Dış ticaret ve tabi cari açığın arttığı görülüyor”
Son devirde global ve ulusal ölçekli gelişmelerle birlikte ihracattaki ivmenin yavaşladığı dış ticaret ve tabi cari açığın ise arttığına dikkat çeken Öz, “Bu noktada tahlil bilhassa ihraç eserlerimiz içerisinde teknolojik katma bedeli yüksek eserleri artırmak başka bir siyaset olmalı ve tabi bu tarafta adım atılmıyor diyemeyiz, devam edilmeli. Zira teknolojik eser kompozisyonu ihraç sepetinde ne kadar artırılabilir, ihraç eserlerde ithal bağımlılığı ne kadar yerli ulusal orta eserlerle azaltılabilirse o ölçüde döviz girdisinin de verimliliği artacaktır, cari açığa dayanak olunacaktır. Bu hal tıpkı vakitte döviz dalgalanmalarından da az etkilenmemizi sağlayacaktır. Bu hususta bacasız fabrika denilen turizm de hiç ihmal edilmemeli, zira ülkemiz turizm mükemmellerinden diyarlara sahip, tamamını gelire dönüştürmek zorundayız” halinde konuştu.
“Altın ithalatına yönelik alınan birtakım kararlar da gündemde”
Altın ithalatına yönelik alınan kimi kararların gündemde olduğunu söyleyen Kütahya Tasarım Teknokent Genel Müdürü Prof. Dr. Ersan Öz, “Geçtiğimiz günlerde işlenmemiş altın ithalatına yönelik kota uygulaması geleceği söz edildi. Bu uygulamanın altın ithalatının cari açık üzerindeki olumsuz tesirlerini azaltmak ve döviz rezervlerini desteklemek için olduğu belirtildi. Ülkemizin dış ticaret açığında altın ithalatı hissesi değerli bir yer tutuyor. Altına yönelik alınan karar döviz tasarrufu sağlayarak dış ticaret istikrarı üzerinde olumlu tesir yapacaktır. Uzun devirde ise cari fazla için atılmış bir adım olarak bakmak gerekir. Buna karşılık altın ithalatının azalmasına bağlı olarak arzın talebi karşılayamaması, üretim için gereken hammaddenin sağlanamaması ve personellik maliyelerinin artması üzere faktörlerin oluşması yurt içi altın fiyatlarını üst tarafta baskılayabilir. Dikkat edilmeli. Ekonomi konusunda bu sıralar ne konuşursak konuşalım bir ucu enflasyonla bağlanıyor. Siyaset faizi konusundaki üst taraflı hareketlilikler de bu sebeple başlatıldı malum, kademeli olarak artırım devam edecek üzere de görünüyor. 2023 yılsonu amacı de üst taraflı revize edilerek yüzde 58 olacak denilince piyasa bunu samimi algıladı. Bu kararlılığı görüp itimat duygusu kazanan piyasa sonrası kredi teminat takası dediğimiz CDS uzun yıllar sonra 400 ün altına düştü. Resesyon ve stagflasyon risklerini göz arkası etmeden atılacak adımlarla 2025 yılında tekrar tek haneli yıllık enflasyon konuşuyor olmayı ümit ediyoruz” diye konuştu.