Nöbetçi Eczaneler
Afrika’nın Sahel bölgesinde arka arda gelen askeri darbeler gerçekleşirken, Nijer’de idareye el koyan askeri cuntanın 5 üyesinin geçtiğimiz yıllarda ABD’de askeri eğitim aldığı ortaya çıktı. ABD merkezli The Intercept’te yayınlanan habere nazaran, darbeden sonra geçiş hükümetinin başkanı olarak seçilen Abdurrahman Tchiani, cuntanın önde gelen üyelerinden General Muhammed Toumba ve şu anda Savunma Bakanı olarak vazife yapan Musa Salaou Barmou’nun farklı vakitlerde ABD’deki çeşitli askeri kurumlarda eğitim aldığı bildirildi. Haberde ayrıyeten, askeri darbelerin akabinde Washington idaresinin ekseriyetle ülkelerin askeri yardımını kısıtlarken, kısa mühlet evvel Sahel bölgesinde benzeri darbelerin yaşandığı Mali ve Burkina aso’ya ABD dayanağının devam ettiği, hatta artırılmaya çalışıldığına vurgu yapıldı.
The Intercept’in, WikiLeaks tarafından yayınlanan diplomatik yazışmalardan ve bakanlık kaynaklarından edindiği bilgilere nazaran, General Abdurrahman Tchiani, 2009-2010 yılları ortasında Washington’daki Ulusal Savunma Üniversitesi’nde bir yıl süren “Uluslararası Terörle Çaba Programı”na katılmak üzere seçildi. Geçtiğimiz hafta başşehir Niamey’de 30 bin kişilik bir stadyumda konuşma yaparak “Nijer’in ileriye gerçek yürüyüşüne karşı yapılan yıkım planlarının farkında olduklarını” söyleyen General Muhammed Toumba’nın da, beş yıl evvel ABD’nin Afrika Komutanlığı’nın (AFRICOM) en büyük terörle gayret tatbikatı Flintlock’un açılış merasiminde ABD’li subaylara hitap ettiği ortaya çıktı. ABD tarafından eğitim alan bir öbür isim de, daha evvel Nijer Özel Kuvvetleri’nin başında bulunan ve şu anda Savunma Bakanı olarak misyon yapan Tuğgeneral Musa Salaou Barmou. Buna nazaran Barmou, tıpkı cunta başkanı Tchiani üzere Washington’daki Ulusal Savunma Üniversitesi’nde ve Georgia’daki Fort Benning askeri üssünde eğitim aldı. Geçtiğimiz pazartesi günü Barmou, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı vekili Victoria Nuland’a, komşu ülkelerin devrik lider Muhammed Bazum’un idaresini yine tesis etmek için askeri bir müdahalede bulunması halinde cuntanın Bazum’u idam edeceğini söylemişti.
Darbenin akabinde ABD Dışişleri Bakanlığı, Nijer’de eğitim almış ABD-bağlantılı işçinin tam bir listesini açıklamasa da, isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, cuntacılardan “en az 5 çalışanın ABD’de eğitim aldığını” doğruladı. The Intercept’in bakanlığa darbecilere verilen eğitimi hakkında sorusuna ise bakanlıktan “Bu, devam eden bir durum ve gelişmelerin niteliğini tanımlamak için şimdi çok erken” karşılığı geldiği bildirildi.
Askeridarbelerin akabinde ABD maddeleri çoklukla ülkelerin askeri yardım almasını kısıtlarken, The Intercept, Sahel bölgesinde kısa mühlet evvel hükümetlerin darbeyle devrildiği Mali ve Burkina Faso’ya ABD takviyesinin hala sürdüğünü tespit etti. Mali’de hükümeti deviren askeri cuntanın başkanı Assimi Goita da ABD’de eğitim alırken, ABD ordusunun darbeye karşın Burkina Faso ordusuna eğitim dayanağını sürdürdüğü hatta artırmayı hedeflediği kaydedildi. Haberde AFRICOM Genel Kumandanı General Michael Langley’in de, darbelerden sonra her iki ülkeye karşı getirilmek istenen askeri kısıtlamalara karşı çıktığı bildirildi.
Haberde 2008’den bu yana ABD’de eğitim almış en az 14 subayın Batı Afrika’daki darbelerde faal rol oynadığı kaydedildi.
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) Nijer krizini tartışmak üzere cumartesi akşamı Gana’nın başşehri Akra’da bir ortaya geleceği haberinin akabinde yüzlerce darbe destekçisi başşehir Niamey’de toplandı. Niamey’in yakınlarındaki Fransız askeri üssünün etrafında oluşturulan Batı Afrika bloğuna karşı çıkan protestocular, “Kahrolsun Fransa”, “Kahrolsun ECOWAS” sloganları atarak reaksiyon gösterdi. Birçok protestocu Rus ve Nijer bayrakları sallarken, ülkenin yeni başkanı General Abdourahmane Tchiani’ye dayanaklarını belirten sloganlar attı. Nijerya’da da, Nijer’e yönelik ECOWAS’ın muhtemel askeri müdahalesine karşı protesto düzenlendi. Kano eyaletinde bir ortaya gelen yüzlerce protestocu Nijer bayrakları taşıyarak, ECOWAS ve Nijerya hükümeti aleyhine, “Nijer komşumuzdur”, “Nijer’e karşı savaş adaletsizliktir”, “Bu Batılıların işidir” ve “İstediğimiz adalettir” sloganları attı.