Comanescu: Türkiye kararların alınmasında en faal iştirakçilerden biri

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) Genel Sekreteri Büyükelçi Lazar Comanescu, Türkiye’nin üye devletler ortasında kilit aktörlerden olduğunu belirterek, “Türkiye, bu örgütte kararların alınmasında en etkin iştirakçilerden biri olmuştur, teşebbüslerin gündeme getirilmesi, başlatılması ve teşvik edilmesi bakımından KEİ üyeleri ortasında en etkin olanlardan biridir.” dedi.

Merkezi İstanbul’da bulunan KEİ’nin 31. kuruluş yıl dönümü hasebiyle, açıklama yapan Comanescu, örgütün Türkiye öncülüğünde 25 Haziran 1992’de üye devletler ortasında ekonomik diyalog ve işbirliğini teşvik ederek bölgede istikrar, öngörülebilirlik ve güvenliğin artırılmasına katkıda bulunmak gayesiyle kurulduğunu söyledi.

Comanescu, örgütün geçmişine bakıldığında değerli işler başarıldığının görüleceğini belirterek, geniş çaplı Karadeniz Etraf Kara Yolu ve Deniz Otoyolları projelerinin yanı sıra etraf muhafaza alanında geliştirilen işbirliği ve projelerden örnekler verdi.

“Karadeniz ailesi, KEİ’nin yanı sıra ilgili öteki organları da içermektedir.” diyen Comanescu, şunları kaydetti:

“Burada Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi, Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası, Milletlerarası Karadeniz Araştırmaları Merkezi ve KEİ İş Kurulundan bahsediyorum. Karadeniz ailesi, her biri özerk lakin yakın işbirliği içinde olan bir tertipler ailesidir. Karadeniz bölgesinde uğraşları birleştirmenin refah, ekonomik kalkınma, işbirliği, barış, güvenlik ve istikrarın sağlanması için çok ancak çok güçlü bir destek teşkil ettiği konusunda benimle hem fikir olunacağını düşünüyorum.”

Comanescu, 13 üyeli örgütün, ticaret ve kalkınma, etraf, tarım, güç, ulaştırma, altyapı ve gibisi 20’den fazla çalışma kümesi vasıtasıyla üye devletlerin temsilcilerini birebir masa etrafında bir ortaya getirdiğinin altını çizerek, “Bu da üye devletlerin her birindeki gelişmeler hakkında bilgi ve fikir alışverişi yapılmasını sağlamaktadır. Bu sayede ikili ya da çok taraflı işbirliği oluşmakta ve projelerin başlatılması için fırsatlar gelişmektedir.” tabirlerini kullandı.

Türkiye’nin KEİ’ye verdiği bedele işaret eden Comanescu, Türkiye Cumhuriyetinin KEİ’nin konut sahibi ülkesi olduğunu söyledi.

Genel sekreter olarak Türk makamlarının örgütün faaliyetlerini mümkün olan en yeterli halde yürütmesi için verdiği takviyenin takdiri hak ettiğini düşündüğünü tabir eden Comanescu, “Türkiye, bu örgütte kararların alınmasında en faal iştirakçilerden biri olmuştur, teşebbüslerin gündeme getirilmesi, başlatılması ve teşvik edilmesi bakımından KEİ üyeleri ortasında en etkin olanlardan biridir.” dedi.

Comanescu, Türkiye’nin 1 Temmuz’dan itibaren gelecek 6 ay boyunca örgütün periyot başkanlığını yapacağını lisana getirerek, Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle ertelenen ve iptal edilen faaliyetlerin tekrar başladığını ve Türkiye’nin başkanlığı devrinde son iki periyotta yapılanların geliştirileceğini söyledi.

Türk yetkililerle istişareleri çerçevesinde kıymetli projelerde ilerleme kaydedileceğinden emin olduğunu belirten Comanescu, “Bunlardan birincisi, örgütün tüm faaliyetlerinin stratejik çerçevesini oluşturan KEİ ekonomik gündeminin güncellenmesidir. Türkiye’nin periyot başkanlığında bunu tamamlayıp kabul edebileceğimizden eminim. Daha birçokları var lakin Türkiye, örgütün kilit aktörlerinden biri.” görüşünü paylaştı.

Karadeniz’deki doğal gaz keşifleriyle ilgili değerlendirmede bulunan Comanescu, KEİ’nin öncelikli faaliyet ve işbirliği alanlarından birinin de güç olduğunu vurguladı.

Comanescu, güç kaynaklarının en değerlilerinden birinin doğal gaz olduğuna dikkati çekerek, “Karadeniz bölgesindeki gaz kaynaklarının keşfedilmesi ve sonra direkt işletilmesine geçilmesi, tüm bölgenin faydasına olacaktır. Biliyorsunuz, Türkiye ile birlikte Romanya’da ve Bulgaristan’da gaz rezervleri keşfedildi. Bu, gaz üzere güç kaynaklarının kullanımında daha da güçlü bir işbirliği için yer oluşacağı manasına geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Comanescu, Türkiye’nin başta bölge ülkeleri olmak üzere tüm dünyayı ilgilendiren Tahıl Koridoru Muahedesi çerçevesinde ortaya koyduğu uğraşın takdiri hak ettiğini söyledi.

Bu fırsatlar ya da diyalog imkanları bulunmasaydı tahıl konusunda mutabakata varmanın mümkün olamayacağına dikkati çeken Comanescu, şu sözleri kullandı:

“Burada Türkiye Cumhuriyetinin Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’yle birlikte, çatışma halindeki iki ülke ortasında bu diyaloğu başlatmak için gösterdiği uğraşların, yalnızca ilgili ülkeler için değil birebir vakitte karşılıklı bağımlılıkların giderek güçlendiği bir dünyada herkes için son derece değerli bu muahedeye varılmasını sağladığını söylemeliyim. Ukrayna’da ya da Rusya’da üretilen tahılın tedarikinin dünyanın öbür bölgelerindeki besin güvenliği için son derece değerli olduğunu görüyoruz.

Türkiye Cumhuriyeti üzere aktörlerin uğraşları sayesinde kapıların açık tutulması bu mutabakatın yapılmasını sağlamıştır.”

Comanescu, KEİ üyeleri Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaşa ait 24 Şubat 2022’den sonra örgütün işleyişinde çok önemli zorluklarla karşılaştıklarına işaret etti.

“Doğrudan çatışma halinde iki üye devletiniz olduğunda hiçbir şey kolay değildir.” diyen Comanescu, Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle örgütün birçok toplantı ve faaliyetinin ertelendiğini lisana getirdi.

KEİ genel sekreteri Comanescu, kelamlarını şöyle sürdürdü:

Comanescu, bölge ülkelerinin iradesiyle oluşan KEİ’nin “açık kapı” prensibiyle hareket ettiğini belirterek, Karadeniz’e kıyısı bulunan ülkelerin yanı sıra kıyısı bulunmayan ülkelerin de halihazırda örgütün üyesi olduğunu ve tüzüğünde yer alan kurucu evraklardaki kararlara bağlı kalmak isteyen tüm ülkelere KEİ’nin kapısının açık olduğunu kelamlarına ekledi.