Nöbetçi Eczaneler
Kırsal Sesverenpınar Mahallesi’nde birinci derece arkeolojik sit alanı olarak tescillenen Hilar Mağaraları ile 500 metre kuzeyindeki Çayönü Zirvesi, uygarlık tarihi açısından değerli noktalar olarak biliniyor. 1964 yılında başlayan hafriyat çalışmalarında M.Ö. 7500 ile M.Ö. 5500 yılları ortasındaki periyoda ilişkin kalıntı ve buluntulara rastlandı. Bölgenin birinci buğday, nohut, mercimek üzere eserlerin ekildiği, koyun ve keçilerin de evcilleştirilerek avcılıktan yerleşik hayata geçildiği yer olduğu ortaya çıktı. 12 bin yıllık olduğu bedellendirilen, birinci ziraî faaliyetlerin başladığı yerlerden biri olarak kabul edilen ve neolitik periyodun izlerini taşıyan Çayönü Doruğu’nda, çalışmalar sürüyor. Bu yıl yapılan hafriyat çalışmalarında 5 mezar daha bulundu. Mezarlardaki cenin durumundaki iskeletlerin birinci Tunç Çağı’na ilişkin olduğu belirlendi.
‘TOPLAM 10 MEZAR TESPİT ETTİK’
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arkeoloji Kısım Lideri, Hafriyat Lideri Prof. Dr. Aslı Erim Özdoğan, bu yıl finansman problemleri da yaşadıklarına dikkat çekerek, “Bu nedenle de emekçi sayımızda bir düşüş yaşandı. O nedenle Çayönü ölçeğinde bir modül yavaş gidiyor. Onun için yükümüzü çanak çömleksiz neolitik periyot ile çanak çömlekli neolitik periyot ortasındaki bağlantıyı bir modül daha belirginleştirmek üzerine odakladık. Birinci Tunç Çağı dediğimiz, M.Ö. 3000- M.Ö. 2950’lerde başlayan bir süreç. Bu mezarlık alanın ne kadar geniş alana yayılıp, yayılmadığını görmek istedik. Bu sene, geçen sene açtıklarımız ile tespit ettiğimiz 10 tane mezar var. Ayrıyeten elimizde bir tane tam bayan iskeletimiz var. Bunun daha fazla bayan için geçerli olup, olmayacağını daha fazla mezar açıp, cinsiyet analizleri yapıldıktan sonra aşikâr olacak. Çanak çömleksiz neolitik evrede ise geçen sene kimi binaların duvarları belirmişti. Yeni olarak 2023’te 5 tane yeni mezar var. Mezarlık alanın yayılımını bir kesim daha belirli ettik. Daha sonra bu mezarlık alanın üstünü örten, vaktiyle ovanın ortasına hakikat akmış olan akarsuyun taban dolguları ile onu örten tabakanın alakasını netleştirdik. Ondan sonra çanak çömleksiz neolitik çağa yeni geçtik” diye konuştu.
‘DAHA ÇOK İNSANIN GÖRMEK İSTEDİĞİ BİR YER OLACAK’
Ergani Kaymakamı ve Belediye Lider Vekili Ahmet Karaaslan da Çayönü’nün 12 bin yıllık bir tarihe sahip olduğunu hatırlatarak, şunları söyledi:
“Bugün de Aslı Hocamın eşliğinde tekrar bir mezarda kalıntılar bulduk. 12 bin yıllık bir mezar. İçinde kolyelerin, kimi eşyaların da bulunduğu, insanın doğduğu halde, cenin halinde görülmesiyle oluşan mezarlıklar. Olağan burada daha farklı yapılar da var. Konut halinde yapılarımız, eski tapınak olduğu düşünülen yapılarımız. Burası bir hayatın olduğu, avcı toplumdan yerleşik hayata geçişin birinci başlarında olan bir yer. Çok kıymetli bir tarihe sahip burası. İnşallah burası Çayönü’müz, turistlerin gelmesiyle daha farklı etkinliklerle, daha çok insanın ziyaret ettiği, daha çok insanın görmek istediği bir yer olacak.”