Nöbetçi Eczaneler
Çankırı Çorakyerler Omurgalı Fosil Lokalitesi’nde fosilleri bulunan 4 çeşit bilim dünyasına kazandırıldı.
Ankara Üniversitesi Lisan ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Ayla Sevim Erol’un başkanlığında 22 yıldır devam eden hafriyatlarda bugüne kadar 43 cinse ilişkin 4 bin 169 fosil gün yüzüne çıkarıldı.
Bu fosiller ortasında 2023 yılında bilimsel makalesi yayınlanan, yalnızca Çankırı‘da yaşadığı belirlenen “Hystrix kayae” isminde oklu kirpi gibisi bir canlıya ilişkin fosil, ismini Çorakyerler hafriyat alanından alan ve 2021 yılında makalesi yayınlanan “Qurliqnoria chorakensis” isminde boynuzlular sınıfına giren, keçilerden daha büyük geyiklerden daha küçük bir canlıya ilişkin fosil, 2022 yılında makalesi yayınlanan, Çankırı‘nın antik ismini alan “Gangraia anatolica” ismiyle anılan geyik keçi ortasında antilop gibisi bir canlıya ilişkin fosil ve 2023 yılında makalesi yayınlanan, ismini Anadolu’dan alan “Anadoluvius turkae” isimli “ape” diye tanımlanan goril gibisi bir canlıya ilişkin fosil ile 4 yeni hayvan tipi tespit edildi.
Sevim Erol, AA muhabirine, Çorakyerler hafriyat alanından çıkan fosillerin yaklaşık 9 milyon yıl eskiye dayandığını söyledi.
Kazı alanından bugüne kadar çok kıymetli bulgular elde ettiklerini lisana getiren Sevim Erol, “Chorakensis yani Çorakyerler’in ismini vererek bu hayvanı tanıtmaya çalışıyoruz, Çankırı bölgesinde yaşamış bir tıp. Şu ana kadar özellikleri bize yalnızca Çankırı’da yaşamış olduğunu gösteriyor. Bunlar daha çok boynuzlular sınıfına giren yani keçilerden daha büyük, geyiklerden daha küçük bir morfolojiye sahip çeşittir. Chorakensis??????? dediğimiz Çin’de yaşadığı için Tibet öküzü haline emsal bir hayvandır.” tabirlerini kullandı.
Kazılarda bulunan geyik keçi ortasında antilop gibisi canlıya ilişkin fosile de “Gangraia anatolica” isminin verildiğini belirten Sevim Erol, “Diğer yeni cinsimiz ise Gangraia anatolica. Bu da bizim yeni isim verdiğimiz bir tıp. Gangraia, Çankırı’nın antik periyot isimlerinden bir tanesiydi. Bu da geyik keçi ortasında bir boyutta olan, tekrar yalnızca Çankırı’da bulunmuş bir çeşittir.” bilgisini verdi.
Oklu kirpi gibisi bir hayvana ilişkin fosil bulunduğunu ve buna da “Hystrix kayae” ismini verdiklerini aktaran Sevim Erol, “Çankırı’ya mahsus bir hayvan. Bu tipe de Çorakyerler grup üyesi Ege Üniversitesinde Prof. Dr. Tanju Kaya’nın soyadını verdik.” dedi.
En son “Anadoluvius turkae” isminin verildiği goril gibisi bir cinse ilişkin fosillerin de yayının çıktığını anlatan Sevim Erol, şöyle konuştu:
“En son Nature mecmuasında yayınlanan yeni bir goril gibisi bir canlı diyeceğim, Anadoluvius turkae diye isimlendirdik. Aslında benzerleri Yunanistan, Bulgaristan’da bulunmakla birlikte Çankırı’da bulduğumuz çeşit onlardan çok daha farklı özelliklere sahip. Doğal ki bu fosille ilgili yalnızca yüz ve diş kalıntılarını elde ettik. Beden kalıntılarını bulduğumuz vakit çok daha net tanımlamamız mümkün olacak lakin şu anki bilgilerle tanımladığımız bu hayvanın özelliklerinden yola çıkarak yalnızca Çankırı ili ve etrafında yaşamış olduğunu anlıyoruz.”
“Bilim dünyasına 4 yeni cins kazandırmış bulunuyoruz”
Bulunan çeşitler Çankırı’da çıktığı ve benzerleri diğer yerlerde görülmediği için Çankırı’ya has isimlerin verildiğine dikkati çeken Sevim Erol, şunları aktardı:
“Başka yerlerde yeni hafriyatlar yapılır da bizim bu tiplere misal fosiller bulunduğu vakit da bizim verdiğimiz isimlerle anılacaktır. Çankırı’da şu ana kadar bilim dünyasına yayınlanarak 4 yeni tıp kazandırmış bulunuyoruz. Hala yayınlanması gereken yeni cinsler de var. Çalışmalarımız devam ediyor. Bilimsel çalışmalarla önümüzdeki yıllarda da yeni tipleri, yeni yayınlarla bilim dünyasına tanıtacağız.”