Nöbetçi Eczaneler
İstanbul‘un barajlarındaki su oranı yüzde 27,81 olarak ölçülürken, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Arman
su hijyeni konusunda ihtarlarda bulundu. Prof. Dr. Arman, “Azalan su çok daha kolay kirlenebilir, faal paklık ve ilaçlama şartları sağlanamayabilir. Kimi vektör dediğimiz aracı hayvanların artışına neden olabilir. Tüm hijyen kurallarına çok dikkat etmemiz lazım. Şayet pak olmadığını düşünüyorsak suyu kaynatarak içmek çok gerekli. İçindeki her cins tortu, mikroorganizma tutma açısından bir potansiyel oluşturacaktır. Şayet dağıtılan suya ulaşan bir tehdit noktasına geldiğimiz ortaya konursa bu son derece değerli. Bu orta çok aşırı sıcaklar da var lakin bağırsak sistemi enfeksiyonlarıyla ilgili hakikaten başvuran hasta sayısında önemli oranda bir artış var. Çok uzun müddettir geçmişte gördüğümüz tifo üzere gelişmemiş ülke hastalıkları görmüyoruz lakin vakit içinde su kısıtlılığı, bilhassa kanalizasyonun pak suları kirletmesi durumunda bunları tekrar görmemiz bile kelam konusu olabilir” dedi.
İstanbul’da su konusu gündemdeki yerini korurken, barajlardaki doluluk oranı İSKİ datalarına nazaran bugün yüzde 27,81 olarak ölçüldü. Azalan suyun çok daha kolay kirlenebileceğini belirten uzmanlar, dezenfeksiyon çalışmalarının değerine dikkat çekti. Mevzuya ait kıymetli açıklamalarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Arman, “Azalan su çok daha kolay kirlenebilir, yeniden suyun azalması sebebiyle aktif paklık ve ilaçlama şartları sağlanamayabilir. Birtakım vektör dediğimiz aracı hayvanların artışına neden olabilir. Doğal ki barajdaki suyun azalması dışında dağıtılan suyun azalması, su kesintileri günlük hayatımızı çok negatif tarafta etkileyecektir. Su hayatın merkezi, dünyanın yüzde 70’i su lakin pak su kaynağı yüzde 3 kadarını oluşturuyor. Pak su çok değerli bir nokta. Gerek içme suları gerek kullanma sularının kâfi olması son derece değerli. Hijyen ve sanitasyon (temiz içme suyu, atık su ve kanalizasyonunun kâfi arıtımı ve bertarafı ile ilgili halk sıhhati şartları) kaidelerinin sağlanabilmesi lazım. Bunun için de su gerekli. Pak beslenebilmemiz lazım, bunun için de pak su gerekli” dedi.
“Tüm hijyen koşullarına çok dikkat etmemiz lazım”
Bütün bu kaynakların azalmasının kıymetli bir sorun oluşturabileceğini söyleyen Prof. Dr. Arman, “Diğer taraftan bilhassa su kesintileri ortaya çıkmaya başladığında bu biraz daha geçmişin sorunu lakin biliyorum ki Türkiye’de hala metal boru kullanılan yerler var. Bilhassa metal boruda çok değerli kesintilerden sonra oluşabilecek negatif basınçla toprağın içindeki hastalık yapabilecek mikropların suyun içine çekilebilmesi üzere bir durum da riskleri daha da arttırabilir. Kesinlikle daima söylediğimiz tüm hijyen koşullarına çok dikkat etmemiz lazım. Şayet pak olmadığını düşünüyorsak kesinlikle suyu kaynatarak içmek çok gerekli. Bunun dışında natürel ki beden ve el paklığı, el hijyeninin sağlanması gerekiyor. Bu pak, klorlanmış sularla olabilir. Klor tabletler var, biz hastanelerde de dezenfeksiyon hedefiyle kullanabiliyoruz. Suların dezenfekte edilerek kullanılması, denetimlerin yapılması bu daha alışılmış ki vatandaş değil de yönetimsel boyutu işin lakin suların dezenfeksiyonu ve denetimlerinin yapılması son derece önemli” dedi.
“Tifo üzere gelişmemiş ülke hastalıkları görmüyoruz ancak tekrar görmemiz bile kelam konusu olabilir”
Temiz su kaynaklarının insanlık için büyük değer taşıdığını ve oluşabilecek durumlara karşı çalışmaların titizlikle sürdürülmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Arman, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Plastiklerde bekleyen sıvılarda bilhassa mayalar, mantar cinsi mikroorganizmalar çok çarçabuk çoğalabiliyor lakin temel olarak hastalık yapan dediğimiz kolera, dizanteri üzere mikroplar, çeşitli bu vektör dediğimiz sinek, böceklerin artışı nedeniyle onlar aracılığıyla taşınacak hastalıklar çok daha ön planda olacaktır. Tedbirlerin çok daha ağır olarak natürel ki gerçekleştirilmesi, oluşturulması gerekiyor. Öncelikle tortudan uzaklaştırılması gerekiyor. İçindeki her cins tortu mikroorganizma tutma açısından bir potansiyel oluşturacaktır. Tortudan arındırılması, ondan sonra dezenfeksiyonun yapılması ve sonraki denetimleri kıymetli. Şayet dağıtılan suya ulaşan bir tehdit noktasına geldiğimiz ortaya konursa bu son derece değerli. Meskenlerde çiğ tüketilecek besinlerle, pişerek tüketilecek besinlerin başka ortamlarda kesilmesi, bir ortaya konmaması bu evvelden beri, bilinen şeydir. İnançlı olmadığını düşündükleri hiçbir suyu bilhassa içmek için kullanmasınlar, bu cins durumlarda kesinlikle kaynatarak tüketsinler. Kullanma suyu olarak klorlayarak kullanabilirler. Bu orta çok aşırı sıcaklar da var ancak bağırsak sistemi enfeksiyonlarıyla ilgili sahiden başvuran hasta sayısında önemli oranda bir artış var. Çok uzun müddettir geçmişte gördüğümüz tifo üzere gelişmemiş ülke hastalıkları görmüyoruz lakin vakit içinde su kısıtlılığı bilhassa kanalizasyonun pak suları kirletmesi durumunda bunları tekrar görmemiz bile kelam konusu olabilir. Şu anda hem çok sıcaklar, yiyeceklerin daha kolay bozulmasına, mikroorganizmaların daha kolay çoğalmasına neden olabildiği üzere tahminen de bir ölçü su erişimiyle ilgili sonluluk olan noktalarda kirlenmeye ve bağırsak enfeksiyonlarındaki artışa katkı sunması kelam konusu olabilir. Gerekmedikçe suyu akıtmayalım, dişimizi fırçalarken ortada kapatalım, elimizi yıkarken ovalama sırasında suyu kapatıp, dururlarken tekrar açabiliriz. Minik damlaları korumak da hem bizim için hem geleceğimiz için çok pahalı olacaktır.” – İSTANBUL