Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’nin yer altı zenginliklerinin yer üstüne çıkarılıp ülke iktisadına yarar sağlamaması için “doğa”, “ağaç”, “tabiat” üzere argümanlarla yürütülen provokasyonların sonuncusu Ege bölgesinde gerçekleştiriliyor. Akbelen, Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralleri hakkında üretilen palavralarla bölge halkı ve toplum kışkırtılmak istenirken, bahisle ilgili üretilen bütün palavralar tek tek çürütüldü.
Bölgedeki kömür rezervinin kâfi olmadığı, susuzluk sorunlarının yaşanacağı, ağaç kısmının hala devam ettiği, madenler nedeniyle köylerin boşaltıldığı, Ege’deki madencilik faaliyetlerinin standartlara uygun uymadığı, yeraltı madenciliği mümkünken açık madenciliğin tercih edildiği, dünya ülkelerinin kömür santrallerini terk ettiği, Türkiye’de ormanların yok edildiği üzere tezvirat yüklü savların tamamı yalan çıktı.
İşte son periyotta kamuoyu gündemine taşınan Akbelen, Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralleri ile ilgili 19 palavra ve 19 gerçek:
TÜRKİYE’NİN GÜÇ YÜKÜ SIRTLANIYOR
İDDİA: Ege Bölgesi’ndeki santrallerin toplam üretimi yıllık 67 GWh civarı iken kelam konusu iki santralin üretimi 6,8 GWh yani toplamın lakin %10‘u. Bu santraller stratejik pahaya sahip değil, kapansalar dahi Türkiye ve Ege Bölgesi elektriksiz kalmaz.
GERÇEK: Cumhuriyet tarihinin en büyük güç yatırımlarından olan ve 1987 yılından beri elektrik üretimi devam eden Yeniköy Kemerköy Santralleri, toplamda 1.095 MW heyeti gücü ile Türkiye’nin elektrik üretiminde yerli kaynak baz yükünün yüzde 15’ini, Türkiye’nin elektrik gereksiniminin ortalama yüzde 2,5’ini sağlıyor.
Türkiye için stratejik pahaya sahip olan bu santraller ülkemizin büyük turizm bölgelerinden Güney Ege’de kullanılan elektriğin ise yaklaşık yüzde 62’sini karşılayarak çok kıymetli bir kamu hizmeti veriliyor.
Ülke genelinde her 40 haneden 1’nin elektriği bu iki santralde üretiliyor. Ayrıyeten elektrik üretimi yerli linyit kaynaklarından sağladığı için yıllık 1,3 milyar metreküp doğal gaz ithalatı engellenmektedir. Bu sayede geçtiğimiz yıl 1 milyar dolarlık kaynağın yurt içinde kalması sağlandı.
PAYI 6’DA 1
İDDİA: Yeniköy ve Kemerköy Santralleri, elektrik üretiminde yerli kaynak baz yükünün yüzde 15’ini sağlamıyor.
GERÇEK: Genel kabul gören baz yük santral tarifi, yıl boyunca stabil biçimde elektrik üretimi yapan elektrik üretim tesisleri için kullanılıyor. Barajlı hidroelektrik santrallerin yıllık kapasite kullanım oranları yaklaşık yüzde 30 olduğu için (2022 yılı için yüzde 23), baz yük santral olarak değerlendirmesi yanlışsız olmuyor. Bu sebeple hesaplamalara da dahil edilmiyor. Baz yük santraller içinde Yeniköy Kemerköy Güç Santrallerinin hissesi yüzde 15 seviyesinde.
BACA FİLTRESİ YATIRIMI EKSİK Mİ?
İDDİA: Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri etraf yatırımlarını tamamlamadı. Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralleri her biri 210 MW gücünde toplam 5 üniteden oluşuyor. Kelam konusu termik santrallerin mevzuat gereği tamamlaması gereken baca gazı arıtma (baca filtresi) yatırımları 5 üniteden yalnızca 2’sinde tamamlandı.
GERÇEK: Elektrik üretim ünitelerinin tamamında baca gazı arıtma sistemlerinin Avrupa Birliği standartlarında geliştirilmesi ve verimlilik artışı için Türkiye’deki birinci ve tek rehabilitasyon yatırımı toplam 280 milyon Euro bedelle hayata geçirilmiş durumda.
Bu yatırımın yaklaşık yüzde 60’ı tamamlanmış olup, yatırımlar etaplar halinde devam ediyor. Bütün ünitelerin devreden çıkarılması güç arzında sorun yaratacağından çalışmalar etaplar halinde yürütülüyor. Rehabilitasyon işini yürüten General Electric uzmanlarının planlamalarına uygun olarak iki ünite büsbütün yenilendi üçüncü ünitede sona yaklaşıldı. Yenilenen iki ünitenin her biri 232,6 MW güce yükseldi. 2024 sonu prestijiyle projenin tamamlanması hedefleniyor.
ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİNDE BÜYÜK EHEMMİYET TAŞIYOR
İDDİA: Güneş ve rüzgar bize kâfi. Türkiye’nin 2030’a kadar kademeli olarak termik santralleri kapatması ile kömürü elektrik üretiminde sıfırlamasının mümkün ve karlı olduğunu ortaya koyan çalışmalar yapıldı.
GERÇEK: Burada üretilen gücün yenilenebilir güç kaynaklarıyla ikame edilebileceği savları gerçeği yansıymıyor. Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri’nde emekçilerin ve hissedarların Türkiye’de yenilenebilir güç alanında halihazırda çok değerli yatırımları bulunuyor. Yerli ve yenilenebilir güç kaynağı olarak rüzgar ve güneş gücü Türkiye’nin arz güvenliği noktasında son derece kritik ehemmiyete sahiptir. Son yıllarda bu alanda yapılan yatırımlar artarken Paris Anlaşması’na taraf olan ülkeler ortasında yer alan Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Emisyon amaçları doğrultusunda elektrik üretiminde bu kaynakların hissesi da süratle büyümektedir. Yeniköy Kemerköy Termik Santrallerinde de Türkiye’nin Paris mutabakatı 2053 net sıfır gayesine uyumlu olacak formda santrallerin dönüşüm planı uygulamaya alınacaktır.
Ancak tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de güneş ve rüzgar santrallerinin en büyük sorunu emre amade olamamasıdır ve bu iki kaynak da elektrik iletim, dağıtım sistemi içinde baz yük oluşturamamaktadır.
Güneş santralleri güneş ışığının olduğu saatlerde üretim yaparken rüzgar da mevsimsel olarak santrallerin çalışabileceği süratte her daim esmemektedir. Güneş ve rüzgar gücünün sürdürülebilir bir elektrik arzı gerçekleştirebilmesi için depolanması, güneş ve rüzgarın güç üretmediği saatlerde bu depolardan elektriği kullanılması gerekmektedir. Meğer global ölçekte depolama teknolojileri şimdi bu gerekliliği sağlayacak kadar gelişmiş değildir. Bu yüzden bir ülkenin kesintisiz elektriğe ve elektrik arz güvenliğine sahip olabilmesi için sistemin kömürlü termik, doğal gaz termik ya da nükleer santral üzere emre amade santraller tarafında beslenmesi gerekmektedir. Bugünkü depolama teknolojisi şimdi yetersiz olduğu için hiçbir ülke tek başına rüzgar ya da güneşten elektrik gereksiniminin tamamını karşılayamamaktadır.
DİĞER ÜLKELER KÖMÜRDEN ELEKTRİĞİ AZALTMIYOR ARTIRIYOR
İDDİA: Dünya kömürden çıkıyor, siz neden hala kömür kullanmakta ısrar ediyorsunuz.
GERÇEK: Hem dünyada hem de Türkiye’de güç kesimi esaslı bir değişim süreci yaşamaktadır. Paris İklim Muahedesi ile ilgili maksatlar bir yanda dururken öbür yanda Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede güçte arz güvenliği sorunu gündeme gelmiş, kömür kaynaklı elektrik üretiminde artışlar gözlenmiştir.
Uluslararası Güç Ajansı’nın (IEA) yıllık yayımlanan “Kömür 2022” raporuna nazaran, 2022’de global kömür tüketimi evvelki yıla nazaran yüzde 1,2 artarken, AB’deki artış yüzde 6,5’i buldu. Hakikaten, Milletlerarası Güç Ajansı’nın bilgilerine nazaran dünyada kömür tüketimi 2020 yılından bu yana artmaktadır ve 2025 yılına kadar da tüketimin mevcut düzeyini müdafaası beklenmektedir.
Enerji krizine karşı çeşitli tedbir arayışı içindeki kimi Avrupa ülkelerinde kömür ve madencilik faaliyetleri de tekrar sürat kazanmıştır. Almanya, Fransa, İngiltere, Hollanda, İspanya, İtalya, Yunanistan, Macaristan ve Avusturya üzere ülkeler kömürle çalışan elektrik santrallerinin ömrünü uzatma, kapatılan santralleri yine devreye alma ve mevcut üretimleri artırma tarafında adımlar atılmıştır. Hala dünyada kömürden elektrik üretiminde Almanya yüzde 33, Japonya yüzde 27 ve ABD yüzde 20 oranında hisseye sahiptir.
IEA’nın raporlarına nazaran kömür, hala global elektrik üretiminin üçte birinden fazlasını sağlamaktadır. Geçtiğimiz günlerde bir çarpıcı açıklama da Tesla’nın CEO’su Elon Musk’tan geldi. Musk, ABD’nin iki yıl içinde elektrik düşüncesi yaşayabileceğine işaret ederek, kesimi harekete çağırmış ve güçte arz güvenliği meselesini dünya gündemine taşımıştır.
Hal böyleyken Türkiye’deki bilhassa yerli kömür santralleri, çeşitli sıkıntılar nedeniyle üretim dışı kalma tehlikesi yaşamaktadır. Lakin güç arz güvenliği noktasında yerli kömür santrallerinin değeri tartışılmaz bir gerçek…
160 MİLYON TON!
İDDİA: Yeraltındaki kömür rezervi kâfi değil.
GERÇEK: Yeniköy Kemerköy Termik Santrallerinin üretiminin devamı için gerekli olan yerli kömür rezervinin kâfi olmadığına yönelik argümanlar gerçekleri yansıtmamaktadır. Hala maden ruhsatı bulunan alanda çıkarılmayı bekleyen yaklaşık 160 milyon ton kömür bulunduğu raporlarla tespit edilmiş bulunuyor. Tesisin kapasite kullanımına nazaran 2041 yılına kadar çıkarılacak bu kömürle çalışacak santraller, Türkiye’nin güç gereksinimine yanıt vermeye devam etmesi bekleniyor. Tesislerde yerli kaynak olarak kullanılan linyit ile bu süreçte ithal gücün de önüne geçilmesi öngörülüyor.
DIŞA BAĞIMLILIK AZALIYOR
İDDİA: Yeniköy Kemerköy Termik Santrallerinin elektrik üretimi ve buna yönelik madencilik faaliyetleri dünya standartlarına uygun değil.
GERÇEK: Güç, ülkelerin ekonomik kalkınması ve toplumsal refah için çok değerli bir faktördür. Ülkemiz, güçte büyük ölçüde dışa bağımlı olup tüketiminin büyük kısmını dışarıdan ithal ederek karşılamaktadır. T.C. Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı bilgilerine nazaran, 2022 yılında bölgedeki elektrik üretiminin, yüzde 34,6’sı kömürden, yüzde 22,2’si doğal gazdan, yüzde 20,6’sı hidrolik güçten, yüzde 10,8’i rüzgardan, yüzde 4,7’si güneşten, yüzde 3,3’ü jeotermal güçten ve yüzde 3,7’si başka kaynaklardan elde edilidi. Güçte dışa bağımlılığın önlenmesinde yerli kömürün güç dalında rolü büyüktür.
Maden alanlarımızda üretilmekte olunan yerli kömür, şurası bulunan termik santrallerde güce dönüşmektedir. Yerli kömür kaynaklarımızın üretilmesi ve güçte kullanılmasıyla güç ithalatında harcanan bütçenin azaltılması (Ülkemizin cari açık sorununun en değerli nedenlerinden biri güç ithalatıdır) sağlanıyor.
2014 yılındaki özelleştirme sonrasında şirket tarafından yapılan birinci atılım santralin rehabilitasyon yatırım kararları olmuştur. Amerikan General Electric şirketi ile yapılan muahede çerçevesinde santrallerde toplam 280 milyon Euro’luk yenileme çalışması başlatıldı. Avrupa standartlarının da üzerinde yapılan yenileme çalışmalarının birinci değerli sonucu daha az kömürle tıpkı ölçüde güç üretilmesi oldu. Ayrıyeten kükürtdioksit (SO2) oranları 1000 mg/Nm3’den 400 mg/Nm3’ün altına indirildi, toz parçacıkları 100 mg/Nm3’den 50 mg/Nm3’nin altına çekildi. NOx emisyonunu ise 800 mg/Nm3’den 200 mg/Nm3’ün de altına düşürüldü. Tüm bu adımlar sonucunda Türkiye’nin örnek gösterilecek en çağdaş santralleri hayata geçirilmiştir.
15 BİN KİŞİNİN DİREKT GEÇİM KAYNAĞI
İDDİA: Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri halkın refahını artırmıyor. Kömür madeni genişletiyor, köylerin taşınmasına neden olup insanları göçe zorluyor.
GERÇEK: Köylerde yaşayanları göçe zorlamanın bilakis, bölgede oluşturduğu istihdam ve ekonomik katkı ile köyden kente göçü önleyerek, insanların memleketlerinde kalmaları sağlanıyor. 3.100 çalışanı ve onların aileleri ile 15 bin kişinin direkt geçim kaynağı olan Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri, ayrıyeten bölgeden yaptığı tedarikle aylık 150 milyon TL olmak üzere yıllık 1 milyar 800 milyon TL ekonomik katkı sunuyor.
Santral etrafında yer alan köylerde zirai faaliyetlerin daha verimli yapılmasına yönelik olarak projeler geliştirmektedir. Bu bağlamda Dereköy’den Karacahisar Köyüne kadar Santral etrafında bulunan tüm köylerin hem içme hem de ziraî sulama için kullandıkları su sağlanıyor. Bunun yanı sıra Dereköy köyünde kurulan kooperatifle zeytin verimliliğinin artırılması için materyal, ekipman ve nakit dayanağı sağlamak hedefiyle bir protokol imzalanması konusunda son etaba gelindi.
“MADEN DEĞİL ZEYTİN” ÇIKIŞLARI NE KADAR YANLIŞSIZ?
İDDİA: Madencilik olmazsa da bölgede istihdam sağlanabilir. Milas, ziraî, kültürel ve doğal varlıkları ile ekonomik imkanları varlıklı bir ilçe ve tek seçeneği kömür madeni ve termik santral değil. Milas’ta zeytine dayalı endüstrinin gelişmesi ve yalnızca zeytine dayalı imalat endüstrinde 700 yeni, yeşil ve teminatlı işin yaratılması mümkün.
GERÇEK: Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri bölgenin en büyük patronu olarak bölgede yaşanabilecek mümkün göçün önüne geçmektedir. Çalışanlarının yüzde 75’i bölge insanıdır. Bu sebeple çalışanlar hem santralde çalışmakta hem de tekrar kendi topraklarında zeytin yetiştirebilmektedir. Bölgede coğrafik işaretli “memecik zeytini” üretilmektedir. Santral ile tarımın bir ortada yürüdüğünün en değerli göstergesi de bu coğrafik özelliğe sahip olan memecik zeytinidir. Bölge, güç üretimi devam ederken zeytincilik alanında da değerli projeler ile öne çıkmaktadır. Güç üretimi zeytincilik faaliyetlerini engellemeyip birlikte kalkınma tarafında atılan değerli bir adımdır. Ayrıyeten Yeniköy Kemerköy, yılda 40 ton zeytin hasadı yapmakta ve 8 ton soğuk sıkım zeytinyağı elde ederek bunu çalışanları ve bölgedeki paydaşları ile paylaşarak bölgeye artı bedel sağlanıyor.
Orman Genel Müdürlüğü ve Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri ortasında 2020 yılında imzalanan “Gönüllü Ağaçlandırma İş birliği” protokolüyle ülke genelinde 3 milyon fidan dikimi gerçekleştirilmiş ve kelam konusu ölçü 2.000 futbol alanı büyüklüğünde bir alana denk geliyor. Amaç bu sayıyı 2025 yılı sonuna kadar 5 milyon fidana çıkarmak…
AKBELEN’DE AĞAÇLANDIRMAYI ŞİRKET YAPACAK
İDDİA: Akbelen’in kısma tabi ekonomik işlevli plantasyon (ağaçlandırma) alanı olarak tanımlandığı yanlışsız değil.
GERÇEK: 1964 ve 1972 yıllarında alınan hava haritalarında da görüleceği üzere, Akbelen mevkii Akdeniz’in doğal bitki örtüsü makilik olarak görünmektedir. Orman Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Sinan Güner’in (Bilirkişi sicil no:11106) hazırlamış olduğu raporda da belirttiği üzere Akbelen, bağlı bulunduğu Kayadere ve Karacahisar orman işletme şefliklerinin orman alanlarının yüzde 0.29’u kadardır. Bu alan bir ekosisteme bağlı değildir. Çam ağaçları dışında ayrıca bir ağaç ve bu ağaçlara bağlı bir çalı örtüsü, kuş ve hayvan popülasyonu bulunmamaktadır. Akbelen, ulusal park, tabiat parkı, sit alanı, koruma ormanı, gen müdafaa ormanı vb. ekolojik yahut sosyo kültürel işlevli orman üzere özel nitelikli alanlardan değildir ve özel nitelikli alanlara komşuluğu bulunmamaktadır.
Akbelen’deki alan Orman Genel Müdürlüğü tarafından yüzde 93’ü endüstriyel odun üretimi işlevli, yüzde 7’si ise odun dışı eser olarak planlamış ve ülkemizin birçok bölgesinde de var olan bölüme tabi ekonomik işlevli plantasyon (ağaçlandırma) alanı olarak tanımlanmıştır.
“Ağaç tarımı” olarak da nitelendirilen endüstriyel plantasyon, orman eserlerinin gereksiniminin karşılanmasını sağlarken, doğal ormanların sürdürülebilirliğine de dayanak olmaktadır. Bu sistemle dev bir orman sanayi oluşturan Finlandiya, dünya genelinde örnek alınan başarılı bir model olarak gösterilmektedir. Türkiye’de bilhassa Ege, Akdeniz ve Marmara’da endüstriyel plantasyonlar oluşturularak bir yandan bu alandaki ithalatın önüne geçilmesi bir yandan da doğal ormanların korunması tarafında çalışmalar bulunmaktadır. Ayrıyeten belirtmek isteriz ki Orman Genel Müdürlüğü tarafından plantasyon alanı olarak tanımlanan Akbelen’de, tüm kesim çalışmaları mevzuata uygun olarak alınan müsaadeler kapsamında Orman İşletme Şefliği tarafından yürütülmüştür. Kesim yapılan alan ruhsatlı maden alanıdır ve her maden alanında olduğu üzere madenin tükendiği alanlarda yapılan etraf düzenleme rehabilitasyon çalışmaları kurum tarafından gerçekleştirilecektir.
SUSUZLUK YAŞANMAYACAK
İDDİA: Santraller yüzünden Bodrum susuz kalacak.
GERÇEK: Bugüne kadar bağımsız kurumlara hazırlatılan hidrojeoloji raporları bu savların gerçek olmadığını ortaya koyuyor.
2012 yılında hazırlanan Hacettepe Teknokent Teknoloji Transferi Ar-Ge Danışmanlık Güç Sıhhat Etraf ve İrtibat Sanayi Ticaret A.Ş., TKİ Işıkdere (Milas-Muğla) Linyit Dalı Açık İşletme Şevlerinin Duraylılığının Ve Drenaj Şartlarının Araştırılmasını bahis alan raporda, yeraltı suyu potansiyeli ve su kaynaklarının kıymetlendirilmesine ait özetle şu tespitlere yer verilmiştir: “Proje alanında gerçekleştirilen hidrojeoloji hedefli çalışmalar, işletme alanında yüksek bir yeraltı suyu potansiyeli oluşumunu sağlayabilecek bir hidrojeolojik yapının bulunmadığını ortaya koymuştur. Emsal halde, işletme alanındaki drenaj ağı gelişimi, alanda değerli bir yüzey suyu potansiyelinin de gelişemeyeceğini göstermiştir.”
2013 yılında hazırlanan TKİ-GELİ Akbelen-Karacahisar (Milas-Muğla) Linyit Alanları Ve Yakın Dolayındaki Hidrojeolojik Şartların Mevcut Bilgilere Dayanılarak Linyit Madenciliği ve Bodrum İçme suyu Kuyuları Açısından Kıymetlendirilmesi, Kıymetlendirme Sonuç Raporu Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TKİ) Güney Ege Linyit İşletmeleri (GELİ) başlıklı raporunda da, “Akbelen alanında hafriyat faaliyetleri ile birlikte oluşabilecek yeraltı suyu boşalımı nedeniyle işletme alanı dışındaki bir alanda yeraltı suyuna bağımlı rastgele bir sistemin etkilenmesi beklenmemektedir” denilmektedir.
“10.2.2. İşletme tesir alanında yeraltı suyu sorunları” kısmında açıklanan bahisler şu halde alıntılanıyor:
• Akbelen alanında hafriyat faaliyetleri ile birlikte oluşabilecek yeraltı suyu boşalımı nedeniyle işletme alanı dışındaki bir alanda yeraltı suyuna bağımlı rastgele bir sistemin etkilenmesi beklenmemektedir. Bunun en önemli nedeni, Akbelen alanındaki hidrojeolojik sistemi oluşturan gölsel kireçtaşlarının kesimli olması ve böylelikle büyük oranda işletme alanı hudutları dışına yayılmamasıdır.
• Bodrum kuyularının bulunduğu fay zonu ile Karacahisar alanı ortasında hidrojeolojik etkileşimin mümkün olduğu kabul edilse dahi Karacahisar alanındaki akifer olan gölsel kireçtaşlarının taban makus, Bodrum kuyularının suyunu çektiği ana akifer olan otokton karst akiferinin tavan berbatın üzerinde yer almaktadır.
• Akbelen mevkii orman alanı için müracaat safhasında çeşitli kurumların görüşlerine başvurulmuştur. Görüşüne başvurulan DSİ 21. Bölge Müdürlüğü de Profesör Mehmet Ekmekçi’ye ilişkin hidrojeoloji raporunu (EK-6) referans almış, ayrıyeten teknik uzmanlarının alandaki inceleme müşahede ve çalışmaları sonucu olumlu görüş beyan etmiştir.
920 DÖNÜM REHABİLİTE EDİLDİ
İDDİA: Maden alanlarının rehabilite edildiği bilgisi yanlışsız değil. Maden alanı üzerine ağaç dikmek, sahanın rehabilitasyonu yani orman alanının yine tesisi manasına gelmez.
GERÇEK: Maden alanlarının rehabilite edilmesi şirketlerin ve kurumların kararlarından bağımsız olup “yasal bir zorunluluktur.” Bu çerçevede bölgede rehabilitasyon çalışmalarına devam eden Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri, ayrıyeten yasal zorunluluğun da üzerinde ağaç dikimi yapmıştır. Kuruluşundan bugüne kadar 415 bin ağaç dikilerek eski maden alanlarının orman statüsü kazanması sağlanmıştır.
Bugüne kadar rehabilite edilen maden alanları 920 dönüm olup, rehabilite edilen maden ocak alanları aşağıdaki haritada yeşil renkle vurgulanmıştır.
Henüz çalışılmayan bakir alanlardaki kömür zonu derindedir. Bir öbür deyişle kömür zonu üzerindeki örtü ölçüsü çok fazladır. Yeni kömürlerin açılabilmesi ve hafriyat döküm balansının sağlanabilmesi ve böylece kömür üretiminin aksamadan sürdürülebilmesi için döküm bloğunun yükseltilmesi mecburidir. Bu nedenle de mevcut döküm alanlarında kot yükseltilmesi gerekmektedir. Kamulaştırma sürecindeki aksaklıklardan ötürü kâfi hafriyat ve döküm yapılamadığından dolayı döküm alanları son kotlara ulaşmadığından ağaçlandırma/rehabilitasyon çalışmaları da gecikmektedir.
Öte yandan Orman Genel Müdürlüğü ile yaptığımız mutabakat kapsamında bugüne kadar 3 milyon ağaç dikilmiş, bu sayı iki yıl içinde 5 milyona çıkarılacaktır. Dikilecek ağaçların yeri, cinsi, dikimi ve bakımı Orman Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Bu uygulama OGM tarafından yapılacaktır.
ALAN BÜSBÜTÜN ORMAN DEĞİL
İDDİA: 780 bin dönüm orman alanı kesildi.
GERÇEK: Hava haritalarında da görüleceği üzere Akbelen Kayadere orman alanının kenarında bir adadır. 780 bin dönüm orman alanı olduğu tezi gerçek dışı olup yalnızca 780 dönüm alanda bir çalışma kelam mevzusudur. Orman niteliği bulunmayan bu bölge orman kenarında bir endüstriyel plantasyon alanıdır. Fotoğraflarda mavi ile kesim yapılan ve kesiti tamamlanan alan işaretlenmiştir.
İŞTE ‘ORMAN’ ORANLARI
İDDİA: Muğla’daki son ormanlar da kesildi mi?
GERÇEK: Akbelen mevkii Muğla’daki son ağaçlık alan değildir. Büyüklüğü 79,30 hektar olan sö konusu alanın Muğla’daki orman alanlarına oranı aşağıdaki üzeredir;
• Muğla İli (831.319,00 hektar alan) orman alanlarının %0,001’i,
• Milas Orman İşletme Müdürlüğü (150.007,90 hektar alan) orman alanlarının %0,05’i,
• Kayadere (14.094,90 hektar alan ) ve Karacahisar (12.609,10 hektar alan) Orman İşletme Şefliklerinin toplam (26.704,00 hektar alan) orman alanlarının % 0,29’u büyüklüğündedir.
KORU ORMAN VARLIĞI %54’TEN %96’YA ÇIKTI
İDDİA: Türkiye’de ormanlar yok oluyor.
GERÇEK: Uygulanan gerçek orman siyasetleri sayesinde Türkiye, orman alanlarındı dünyada artıran az ülkelerdendir. Bilhassa belirtmek isteriz ki Yeniköy Kemerköy Santrallerindeki faaliyet orman ölçümüzü azaltmamış arttırmış ve korumuştur. Ormanların kullanımı ile ilgili her şey devletimizin denetimindedir. Ülkenin gelişmesi için ormanlarımız hem iktisada kazandırılmakta hem de orman alanlarımız nitelik ve nicelik olarak artmaktadır.
Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü’nün bilgilerine nazaran bu tezlerin tersine Türkiye’nin orman varlığı her geçen gün artmaktadır. Orman Genel Müdürlüğü’nün açıkladığı istatistiklere nazaran 1973 yılında Türkiye’nin orman varlığı 20,2 milyon hektar iken, 2022 sonunda bu sayı 23,2 milyon hektara ulaşmıştır. 1973 yılında koru ormanlarının toplam orman varlığı içinde yüzde 54 olan hissesi, 2022 sonunda yüzde 96’lara ulaşmıştır.
AĞAÇLAR KESİLMİYOR
İDDİA: Ağaç bölümü devam ediyor.
GERÇEK: 30 Temmuz 2023 tarihinde Muğla Valiliği tarafından resmi olarak açıklandığı üzere ağaç kesiti tamamlanmış ve ağaç kesiti sonrası alandan kesilen ağaçların kaldırılması çalışması OGM tarafından yapılmaktadır. Kesilen ağaçlar endüstriyel odun olarak kullanılmak üzere alanda tomruk haline getirilmekte ve tasnif edilmektedir.
JANDARMA ‘KESİM’ İÇİN Mİ NÖBETTE?
İDDİA: Kesim olacağı için jandarma alanda bekliyor.
GERÇEK: Jandarmanın bölgede bulunmasının Yeniköy Kemerköy Termik Santralleri ile ilgili bir münasebeti yok. Hareketçilerin müsaadesiz olarak maden alanına ve kesim süreci tamamlanan alanlara giriş yapmaları kaygısı nedeniyle iş güvenliği açısından külfet yaşanmaması için kesilen ağaçların tomruk haline getirilmesi tamamlanıncaya ve tüm çalışmalar bitinceye kadar jandarma şahısların sıhhat ve güvenliğini muhafaza vazifesini devam ettirmektedir.
NEDEN YERALTI MADENCİLİĞİ?
İDDİA: Yeraltı madenciliği mümkün iken açık madencilik tercih edilmektedir.
GERÇEK: Milas linyit havzasındaki kalan bakir çalışma alanları olan Akbelen ve Karacahisar kesimlerine göz atıldığında, kömür damarının fizikî yapısının (kalınlık, doğrultu, yatım, taban şartları) yer altı çalışma şartları değerlendirildiğinde, bu dalların yer altı çalışma şartları için çok da uygun olmadığı görülecektir. Şöyle ki; damar kalınlığı epey kalın (20 metre) olup ramble sisteminde uygulamanın çok sıkıntı ve riskli olduğu açıktır. Damar eğimi özellikle havza kenarlarına yakın alanlarda çok kısa arada değişkenlik gösterdiğinden damar içi oluşturulan boşlukların tahkimatını teçhiz etmek imkânsız olacaktır. Bununla birlikte, ortalama 20 metrelik damarda orta kesmeler mevcuttur. Yeraltı galeri tekniğinde orta kesme hafriyatının yapılamayacak olması üretilen kömürün kalite pahalarını süratle bozacağından açık ocaktan üretilecek kömür parametrelerine nazaran tasarlanan santrallere istenilen kalite parametrelerinde kömür temin edilemeyecektir. Yatağan Termik AŞ uygulamasında olduğu üzere anılan metotla santrallerin muhtaçlığı olan ölçüde (10 milyon ton/yıl) kömür üretimi de imkansızdır.
Milas Yeniköy Linyit İşletmesi (sicil 86541 ruhsat sahası) bir kamu yatırımıdır. MAPEG kayıtlarında periyot öncesinden beri onaylanmış bir uygulama projesi (açık işletme) mevcuttur. Bu proje, ülkemizdeki kömür madenciliğinin lokomotifi TKİ Kurumunun uzun yıllar boyunca oluşturduğu engin tecrübeye sahip teknik takımlarınca üretilmiş ve geliştirilmiş olup, dönem öncesinden kamu periyodundan beri uygulanmaktadır. Dönem sonrasında da değiştirilmemiş yalnızca teknolojik gelişmeler göz önüne alınarak geliştirilmiştir. Hasebiyle Akbelen bölümü ve devamındaki kömürlerin en efektif biçimde üretilerek yerli kaynak santrallerimizin yakıt muhtaçlığını karşılamasını yolu bu alanların açık işletme yoluyla çalışılmasına dayalıdır. Yeniköy Kemerköy Güç Linyit işletmeleri Proje Kümesi, tekrar de Karacahisar kesiminde damar şartlarının izafî olarak düzeldiği alanlarda yeraltı metodu ile kömür üretimi yapılıp yapılamayacağı konusunda alternatif çalışmalarını sürdürmektedir.
BÜTÜN MÜSAADELERİ TAMAM
İDDİA: Akbelen’deki kısmın önünde türel mahzur var. 2021 Aralık ayında şirketin orman kesim müsaadesi mühleti doldu ve yenilenmedi yani Akbelen’deki orman kıyımı müsaadesiz, yasa dışı.
GERÇEK: Akbelen’de kesitin önünde yargısal ya da idari bir mani yoktur. Yasal tüm adımlar atılmış ve resmi makamlar tarafından alınan kararlar doğrultusunda çalışmalar yürütülüyor. Kaldı ki Ankara 11. yönetim mahkemesinde şirketimiz tarafından işletilen santralin kapatılması için açılan davada da misal savlardan bahsedilmiş ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının varlığı ileri sürülmüştür fakat yönetim mahkemesi davacının bu temelsiz savlarını kabul etmemiş ve davayı reddetti. Mahallî mahkemenin bu kararı Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi tarafından onandı.
Bugüne kadar yargının verdiği bütün kararlar maden alanı lehine olup, hukuksal bir pürüz kelam konusu değildir. Bu süreçte 3 sefer uzman raporu alınırken, 3 keşif yapılmış, ağaç bölümünün önünde bir mani olmadığına dair teknik rapor açıklanmıştır.
Bu raporlar uyarınca da Muğla 1. Yönetim Mahkemesi maden faaliyetinin devamının gerektiği tarafında karar vermiştir. Son olarak İzmir Bölge Yönetim Mahkemesi 7. Dava Dairesi iki kere yapılan itirazı reddedip Muğla Yönetim Mahkemesi’nin kararının yanlışsız olduğunu tescil etmiştir. Bunlara ek olarak, Orman Genel Müdürlüğü’nden gerekli müsaadeler alındı. Hukuksal bir mahzur olduğuna dair savlar büsbütün gerçek dışı…