ABD ve Çin savaş gemileri ortasında tansiyon

USINDOPACOM tarafından yapılan açıklamada, ABD muhrip gemisi USS Chung-Hoon (DDG 93) ve Kanada Kuvvetleri’nde hizmet veren HMCS Montreal (FFH 336) fırkateynin 3 Haziran’da milletlerarası hukuka uygun olarak açık denizlerde seyrüsefer ve uçuş serbestisinin geçerli olduğu sularda güneyden kuzeye yanlışsız rutin bir Tayvan Boğazı geçişi gerçekleştirdiği belirtildi.

Geçiş sırasında Çin’e ilişkin savaş gemisi PLA(N) LUYANG III DDG 132’nin (PRC LY 132), Chung-Hoon civarında ‘tehlikeli manevralar’ gerçekleştirdiği söz edilen açıklamada, Çin gemisinin ABD gemisine yaklaşık 137 metre yaklaştığı ve ABD gemisinin de rotasını koruyarak çarpışmayı önlemek için suratını düşürdüğü belirtildi.  

Açıklamada, “LY 132’nin en yakın yaklaşma noktası 137 metreydi ve aksiyonları milletlerarası sularda inançlı geçişe ait denizcilik ‘Trafik Kuralları’nı ihlal ediyordu. Chung-Hoon ve Montreal’in Tayvan Boğazı’ndan geçişi, ABD-Kanada’nın özgür ve açık bir Hint-Pasifik’e olan ortak bağlılığını göstermektedir. ABD ordusu milletlerarası hukukun müsaade verdiği her yerde inançlı ve sorumlu bir halde uçar, seyreder ve faaliyet gösterir” denildi.

Öte yandan Tayvan Boğazı’ndaki olay, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ve Çin Savunma Bakanı Li Şangfu’nun yıllık savunma konferansı için Singapur’da bulundukları bir günde meydana geldi.

Singapur’da düzenlenen Memleketler arası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Shangri-La Diyalogu’nda konuşan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, “Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın korunması tüm dünyanın çıkarına. Ticari nakliye yollarının ve global tedarik zincirlerinin güvenliği buna bağlıdır. Dünya çapında gezinme özgürlüğü de o denli. Elbet ki, Tayvan Boğazı’ndaki çatışma yıkıcı olur. Çin Halk Cumhuriyeti ile bilhassa de savunma ve askeri başkanlarımız ortasında açık bağlantı çizgileri elzemdir.  Diyalog bir ödül değildir. Bir gerekliliktir. Ve ne kadar çok konuşursak, krize yahut çatışmaya yol açabilecek yanlış anlamalardan ve yanlış hesaplamalardan o kadar çok kaçınabiliriz” dedi.Aynı dorukta konuşan Çin Savunma Bakanı Li Şangfu ise “Çin ve ABD’nin düzgün geçinmesinin gerçek yolu karşılıklı hürmet, barış içinde bir ortada yaşama ve kazan-kazan işbirliği olmak üzere üç ilkeyi takip etmektir” dedi.

Birkaç gün evvel de Çin ve ABD ortasında uçak tansiyonu yaşanmıştı. ABD Hint-Pasifik Komutanlığı (USINDOPACOM), Güney Çin Denizi üzerinde rutin operasyon yürüten ABD keşif uçağının, Çin savaş uçağı pilotu tarafından ‘gereksizce agresif bir manevrayla’ engellendiğini belirterek o anların manzarasını yayınlamıştı.