600 yıllık desenlerin 194’ü tescil yolunda

– 600 yıllık desenlerin 194’ü tescil yolunda

TOKAT – Tokat Olgunlaşma Enstitüsü tarafından geçmişte kullanılan Tokat tahta baskı desenlerinin günümüze uyarlanırken 184 desen tescillendi, 194 desenin de tescil başvurusu yapıldı.

Tokat Olgunlaşma Enstitüsü tarafından 2 yıldır ‘Deseni Deden Yorumu Yeni Nesilden’ projesi çerçevesinde Tokat tahta baskı desenleri günümüze uyarlanıyor. Elbise, nevresim ve pike gruplarına bayanlar tarafından işlenen desenler sayesinde 600 yıllık sanat yaşatılmaya devam ediyor. Doğu ve batıdan esintiler barındıran Tokat tahta baskı desenleri vatandaşlar tarafından da ağır ilgi görüyor. Geçmişte kalan gelin sandığı, yazma ve müzelerden araştırılarak bulunan Tokat tahta baskı desenleri günümüze uyarlanarak satışa sunulurken 187 desenin tescil dokümanı alınarak Tokat iktisadına kazandırıldı. Tokat Olgunlaşma Enstitüsü tarafından alınan 187 tescil evrakının yanında 194 deseninde tescil alması için müracaatta bulunuldu.

“194 desenin de tescil başvurusunu yaptık”

Tokat Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Aslı Gül, “Tokat tahta baskı desenlerini üzerinde çalışmalar yapıyoruz. Klasik bilinen desenlerin yanında unutulmuş yahut hatırda olmayan sandıklardan eski çalışmalardan çıkarttığımız yeni desenleri günümüze uyarlıyoruz ve modernize ediyoruz. Bugüne kadar 187 tane desenin tescilini aldık. 194 desenin de tescil başvurusunu yaptık ve bekliyoruz. Biz bu desenleri bugüne uyarlarken kıyafetlerde ve konut dokumacılığında kullanıyoruz. Şuan da görmüş olduğunuz atölyemizde var olan elbiselerin her birinde biz kendi sanal sayfamızda sanal defi ile olarak halka tanıtımını yaptık. Onun dışında nevresimlerimiz ve pike kadrolarımız var. Bunları da yeniden Tokat Olgunlaşma Enstitüsü olarak Olgunlaşma enstitülerine ilişkin bohça mağazasında İstanbul’da satışa sunduk ve çok ilgi gördüğünü öğrendik. Böylece Tokat tahta baskı desenlerini bugün de ve hayat içinde var olan desenler olmasını maksatlıyoruz. Öncelikle biz desenlerimizi geçmişteki seccadelerden yazmalardan tahta baskıyla yapılmış eserlerden alıyoruz. Bunlar müzelerden vatandaşların sandıklarında toparlanıyor. ARGE grubumuz bunları şahsen alanda yapıyorlar. Eserlerin desenleri çıkartılıyor, desenlerin vektörel çizimleri yapılıyor, bundan sonra kalıp oyma ustamız tarafından kalıpları oyuluyor ve gerisinden da deneme çalışmaları yapıyoruz. Renk çalışmaları yapıyoruz, evvel eseri replika çalışmasını yapılıyor, özgün çalışması yapılıyor. Özgün çalışması yapıldıktan sonra bunu günümüze modernize edilen çalışmalar yapılıyor. Arkadaşlarımızın yaptığı çalışmalar inceleniyor ve deneme eserleri yapılıyor. Gerisinden da temel çalışılacak esere geçiyor yani bir eseri çalışmadan evvel deneme eseri yapılıyor ondan sonra gerçek çalışmaya geçiliyor” dedi.

“Bazen doğunun esintisini görüyorsunuz, bazen Batı’nın esintisini görüyorsunuz”

Aslı Gül, Tokat baskısında doğu ve batı esintilerini bir ortada görüldüğünü belirterek, “Tescil alınan bütün desenler Tokat’a mahsustur. 600 yıllık geçmişi olan Tokat tahta baskının aslında Deniz Derya diyebileceğimiz bir argümanı var. Bu istikametten elimizde çok değerli bir argüman ve baktığınız da incelediğiniz de çok etkileniyorsunuz. 300 yıl, 400 yıl evvel yapılan çalışmalarda bazen doğunun esintisini görüyorsunuz, bazen Batı’nın esintisini görüyorsunuz. Tokat İpek yolu üzerinde bir ticaret merkeziymiş ve tahta baskıda burada en büyük katkısını almış. Baktığınızda Tokat bazen Şam’ın desenlerini bazen batının desenlerini barındırıyor. Bunu mevzunun uzmanı bireylerle konuştuğumuzda şunu öğrendik ki Tokat o vakit büyük bir ticaret merkezi olduğu için kervanların yolunun buradan geçtiği ve etkileşimin çok fazla olduğunu öğrendik. Tokat’ın bu türlü bir talihi olmuş yani doğudan da batıdan da birçok etkilenme yahut işte o periyoda o yörelere ilişkin desenlerden faydalanma üzere bir talihi olmuş. Bu da Tokat tahta baskının zenginliğinin kaynağı diyebilirim” biçiminde konuştu.