Nöbetçi Eczaneler
Yeni Şafak’ın sorularını yanıtlandıran Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, finans piyasaları ve Türkiye iktisadıyla ilgili kıymetli bildiriler verdi. Şimşek; Yeni Şafak Genel Yayın Direktörü Hüseyin Likoğlu, Yazı İşleri Müdürü İdris Saruhan ve Ankara Haber Müdürü Fazlı Şahan’a yeni iktisat idaresinin yol haritasında neler olduğunu anlattı.
Şimşek, bugün Türkiye’nin karşısından esen rüzgârların 2024’ün ikinci yarısından itibaren destekleyici bir nitelik kazanacağını söyledi. Şimşek, Körfez ülkeleriyle imza altına alınan yatırımların birinci diliminin bu sene Türkiye’yi giriş yapacağını belirtti. Bütçe açığına yönelik Maastricht Kriterleri ile uyumlu bir düzeye gelmesini sağlayacak önlemleri aldıklarını söz eden Şimşek, İstanbul’da yatırımcılarla yaptığı toplantıya ait Türkiye’ye ilginin ağır olduğunu belirtti. Şimşek’in açıklamaları özetle şöyle:
Amacımız, bir geçiş devri sonrası kalıcı bir formda enflasyonu aşağı çekmek. Merkez Bankası’nın da iddialarından göreceğiniz üzere, enflasyon önümüzdeki birkaç ay içerisinde süreksiz kimi faktörler nedeniyle artışa devam edecek. Bizim bütçe istikrarlarını güzelleştirmek, sarsıntının yaralarını sarmak için yaptığımız birtakım vergi düzenlemeleri var. Bu vergi düzenlemeleri de natürel enflasyonist ancak bu bir daha tekrarlanmayacak. Bir seferlik yaptığımız bir düzenleme bu. Yeniden bu sene vatandaşlarımızın, toplumun değişik bölümlerinin geçmiş enflasyona karşı kayıplarını telafi için önemli fiyat artışları oldu. Biz inanıyoruz ki uygulayacağımız programla öngörülebilirlik artacak. Türkiye’ye kaynak girişi artacak ve önümüzdeki devirde belirsizlik azaldıkça, cari açık daraldıkça inanıyorum ki kurda izafi bir istikrara hakikat gideceğiz. Bu da enflasyonu ve beklentileri olumlu tarafta etkileyecek.
Son 2 ay içerisinde biz önceliği Körfez ülkeleri ile olan ikili bağlar çerçevesinde Türkiye’nin gereksinimi olan kaynağı tedarik noktasında bir gayrete girdik. Orta Doğu’nun bilhassa de Körfez ülkeleri bağlamında bakacak olursak, Körfez ülkelerinin özelliği olarak yalnızca petrol ve doğal gaz ihraç etmiyorlar. Kendi ekonomilerinde absorbe edemeyecekleri kadar bir sermaye fazlasına sahipler. Hasebiyle bizim de sermaye ithalatına muhtaçlığımız var. O nedenle sermaye fazlası olan ülkelerle başladık, onlarla ikili diyalogları kurduk. Cumhurbaşkanı’mız orayla en üst seviyede çok uygun bağlantıları var. Cumhurbaşkanı’mızın harika denilebilecek seviyedeki siyasi alakalarını biz iktisatta ticaret manasında, dış kaynak manasında bir fırsata dönüştürmek istedik. O potansiyelin ikili bağların güçlü yanlarının ticarete yansımasını istedik. Sermaye akımlarına yansımasını sağlamaya çalıştık.
Körfez ülkeleriyle çok verimli diyaloglarımız var, bunun en somut emaresi BAE ile açıklanan 51 milyar dolarlık yatırım paketi. Bu yatırımların bir kısmı bu sene içerisinde başlamak üzere bir kaynak akışına dönüşecek diye bekliyoruz. Gerek zelzele yaralarının sarılması için uzun vadeli finansman, gerekse ihracatın finansmanı için kaynak bunlar süratli bir biçimde Türkiye’ye kazandırılabilecek kaynaklar. Örneğin güç yatırımları, yenilenebilir güç yatırımları vakit alabilir. Körfez ülkeleriyle bu diyalog güçlü bir halde devam edecek. (Rusya-Ukrayna savaşı) Karamsar senaryo düşük bir mümkünlük fakat savaşın genişlemesi daha bölgesel bir alana yayılması lakin çok düşük bir mümkünlük. Global ekonomik büyümenin hudutlu olması risk iştahını da sınırlıyor.
Bizim üzere gelişmekte olan ülkeler riskli addedildiği için global büyümenin yavaşladığı periyotlarda risk iştahı bir ölçü daralıyor. Ben inanıyorum ki 2024’ün ikinci yarısından itibaren bugün karşıdan esen rüzgârlar destekleyici bir nitelik kazanacak. Zira Fed faiz artışında tepeyi buldu. Büyük ihtimalle piyasa 2024’ün ikinci çeyreğinden itibaren faiz düşüşlerini konuşmaya başlayacak. Global iktisat şu anda zayıf seyrediyor. Hasebiyle ufak da olsa bir toparlanma risk iştahını kıymetli yansıyor. O ortada mahalli seçimler de ortadan çıkmış olacak. Türkiye’nin hala önünde çok uzun müddet bir programın olduğu yapısal ıslahatın olduğu gündeminin canlandırıldığı bir periyotta olacağız.
İstanbul’da JP Morgan’ın mesken sahipliğinde yaptığımız toplantıya ilgi çok büyüktü. Ben evvelce bu dalda çok uzun yıllar çalıştım. Genelde ağustos ayında bilhassa Avrupa’dan fon yöneticileri bu çeşit etkinliklere katılmazlar. Ağustos ayı büyük oranda tatil ayıdır. İşlerin nispeten rölantiye alındığı yavaşladığı bir aydır. İlgi çok büyük zira uzun bir mühlet sonra Türkiye’de bir dezenflasyon programı, kalıcı bir halde enflasyonu denetim altına alma, cari açığı denetim altına alma programı oldu. Türkiye her vakit yabancıların ilgilenmesi gereken potansiyeli çok büyük bir ülke. Yatırımcılara da anlattım sunumumda. O toplantıda “Bana dünyada nüfusu 85 milyon ve kişi başına ulusal geliri 10 bin dolar olan kaç ülke sayabilir misiniz?” dedim. “Türkiye hariç 5 tane ülke var” dediler. ABD, Çin, Rusya, Meksika ve Japonya… 6’ncı ülkeyi sayamazsınız. 6’ncı ülke Türkiye. Hasebiyle Türkiye potansiyeli de pazar büyüklüğü de çok büyük bir ülke. Biz dünya normlarına uygun, kurala dayalı siyasetler güdersek Türkiye’ye kaynak akışında rastgele bir sorun olmaz. Potansiyel katiyetle vardı görüşmelerimizde. Biraz bekle-gör modundalar, gerçek adımlar atıldığına inanıyorlar. Bunların devamı gelir mi, noktasında bir bekle- gör modunda.Hisse senedi yatırımcıları o denli değil. 8 haftadır üst üste net girişler var borsaya yani net olarak dışardan bir fon girişi var.